انجام سرویس های ضروری خودرو برای اطمینان از عملکرد، ایمنی و راحتی موقع رانندگی با ماشین ضروریه. برخلاف انواع دیگه خدمات، سرویس دوره‌ای ماشین واجبه و هدف از این کار می‌تونه بازرسی، تعمیر یا تعویض هر قطعه از تجهیزات خودرو باشه.
انجام سرویس دوره‌ای ماشین می‌تونه هزینه‌های زیاد انواع وسایل نقلیه شخصی و عمومی رو به حداقل برسونه. این نوع سرویس هزینه‌های قابل پیش‌بینی داره که تعیین بودجه برای هر دوره نگهداری رو آسون‌تر می‌کنه. تو این مقاله از وب‌سایت روغن سیتی می‌خوایم درباره سرویس دوره‌ای خودرو صحبت کنیم.
سرویس دوره ای خودرو چیست؟
مطمئنا اگر جزو افرادی باشید که سلامت خودرو برایتان بسیار اهمیت دارد، به خوبی با واژه سرویس های دوره ای خودرو آشنا هستید. سرویس های دوره ای خودرو مجموعه اقداماتی است که برای نگهداری از خودرو ملزم به انجام آن خواهید بود تا در دراز مدت بتوانید تا حد چشمگیری از آسیب‌های وارد شده به خودرو جلوگیری کرده و از سلامت ماشین مطمئن باشید.
اصول اولیه مانند تعویض روغن، چک کردن فشار لاستیک‌ها و انجام کارهای پایه‌ای که بخشی از سرویس های دوره ای ماشین هستند، به شما کمک می‌کنند تا قبل از اینکه خودرو آسیب جدی ببیند، بتوانید از ماشین خود به خوبی مراقبت کنید.
در چرخه عمر خودرو، زمان کافی وجود دارد که به‌طور دوره‌ای بتوان وضعیت ماشین را مورد بررسی قرار داد. سرویس های دوره ای که به عنوان «تعمیر و نگهداری مبتنی بر زمان» نیز شناخته می‌شود، یک استراتژی کاربردی است که نیاز به نگهداری از خودرو در فواصل زمانی معین را تعیین می‌کند. صرف نظر از اینکه خودرو تا چه میزان از سلامت لازم برخوردار است، بازدید دوره‌ای می‌تواند کاری بسیار مفید باشد.
فواید و معایب سرویس های دوره ای خودرو
از مزایای انجام سرویس های دوره ای خودرو این است که نیاز به کارهای اضافی برای تصمیم‌گیری در مورد سرویس‌دهی را به کلی از بین می‌برد. به این معنا که شما شاید دقیقاً ندانید چه زمانی باید روغن ماشین را عوض کنید و یا اینکه اصلاً نمی‌دانید چرا باید کلیه قسمت‌های مکانیکی خودرو در زمان‌های خاصی چک شود. اگرچه هزینه‌های اولیه سرویس دوره ای ممکن است به نظر زیاد برسد، اما این نوع خدمات از هزینه‌های بلند‌مدت می‌کاهد. استفاده از سرویس های دوره ای ماشین به معنای این است که شما ماشین خود را از نظر سلامت مکانیکی بیمه کرده‌اید. همچنین خدمات دوره‌ای خودرو بیشتر به داده‌های زمانی و تجزیه و تحلیل متکی است.
نکته منفی در سرویس های دوره ای خودرو، انجام فعالیت‌های غیرضروری است؛ تخمین زده می‌شود که تا 30٪ کارهای پیشگیرانه برای سلامت خودرو بیش از نیاز واقعی انجام می‌شود. برخی از نمایندگی‌ها فواصل زمانی سرویس های دوره ای خودرو را کاهش می‌دهند. برای مثال، تست باتری حداکثر برای دو بار در سال، آن هم برای افرادی که به‌طور مداوم با خودروی خود کار می‌کنند ضروری است؛ اما نمایندگی طرف قرارداد شما ممکن است به جای دو بار در سال، چهار بار در سال را برای بازدید دوره ای تعیین کند. این مقدار بیش از حد مجاز است، و هدف از این کار تنها می‌تواند دریافت هزینه بیشتر از افراد باشد.
سرویس های ضروری خودرو چیست؟
تعویض روغن موتور و فیلتر روغن
کیفیت روغن موتور، تاثیر مستقیمی برکارکرد موتور خودرو دارد.
متاسفانه برخی از رانندگان با وجود آگاهی از نقش حیاتی و بی‌بدیل روغن موتور در سلامتی و افزایش عمر موتور و حتی خودرو بدون اطلاع کافی از کیفیت و اعتبار برند روغن موتورهای موجود در قفسه‌های اتوسرویس و تعویض روغنی‌ها، صرفا به این دلیل که یک روغن موتور بی‌کیفیت در شکل و شمایل یک برند خارجی عرضه می‌گردد، حاضر می‌شوند حتی با صرف هزینه‌های زیاد روغن موتورهای بی‌کیفیت و تقلبی را در قلب و رگ‌های خودروی خود تزریق کنند.
تعویض روغن و فیلتر روغن مهم‌ترین و رایج‌ترین سرویس دوره‌ای خودرو است که نقش اساسی در عملکرد مناسب موتور خودرو دارد. کیفیت روغن و فیلتری که روغن از آن عبور می‌کند، خاصیت روانکاری و خنک‌کنندگی این روانکار حیاتی خودرو را تضمین می‌کند.
کارکرد صحیح ماشین زیر پایتان به کیفیت روغن و تمیزی آن بستگی دارد. فیلتر نقش مهمی در تصفیه و تمیزی روغن موتور دارد. گرد و غبار، دوده، براده‌های فلزات ناشی از اصطکاک قطعات، و سایر آلاینده‌های محیطی در موتور خودرو هم وجود دارد. لازم است تا این آلاینده‌ها از روغن موتور جدا شده و روغن تمیز و تصفیه شده در موتور مصرف شود.
فیلتر روغن تا مدت زیادی توان جذب براده‌های فلزی، دوده و … را دارد. اما پس از مدتی همه منافذ فیلتر با آلاینده‌ها مسدود شده و دیگر کارایی قبل را نخواهد داشت. ضروری است فیلتر روغن با هر نوبت تعویض روغن موتور عوض شود. در صورت عدم تعویض به موقع فیلتر، روغن موتور خودرو بدون پالایش وارد چرخه روانکاری موتور خودرو می‌شود و به دلیل انسداد منافذ فیلتر، کم کم آلاینده‌ها وارد موتور شده و باعث خراش قطعات داخلی موتور به خصوص پیستون و سیلندر می‌شوند. در چنین شرایطی فشار زیادی به قطعات موتور وارد شده و اصطکاک و فشار موجب ساییدگی کامل و استهلاک این قطعات می‌شود.
بنابراین قانون نانوشته‌ای که برخی از رانندگان در هر دو نوبت تعویض روغن موتور، یکبار فیلتر روغن را تعویض می‌نمایند، کاری بسیار بیهوده و خطرآفرین می‌باشد. بالاخص در روغن موتورهایی که از ادتیوهای پیشرفته روز دنیا استفاده می‌کنند، چرا که روغن موتوری که با صرف هزینه بالا خریداری شده، با توجه به آلودگی فیلتر روغن موتور نه تنها تصفیه نمی‌شود بلکه روغن موتور تازه با عبور از فیلتر حامل براده وذرات فلزی خطرناک نیز است که می‌تواند آسیب‌های جدی به موتور خودرو وارد نماید.
سرویس و تنظیم فرمان
فرمان برقی خودرو عموما نیاز به نگهداری روزانه نداره مگر اینکه مشکلی داشته باشه. بنابراین این قطعه از خودرو نیاز به بررسی و سرویس دوره‌ای داره چون مایع موجود تو سیستم فرمان برقی بعد از مدتی کثیف میشه.
این امر باعث میشه که اجزای فرمان مسدود بشه و آسیب ببینن. استفاده از روغن باکیفیت و شستشوی منظم اقدامیه که توصیه میشه تا سیستم به درستی کار کنه.
تراز کردن چرخ‌ها
تراز بودن یا نبودن چرخ‌های خودرو در ایمنی و راحتی رانندگی تأثیر می‌ذارن. نه تنها تراز کردن چرخ‌ها مهمه، بلکه تنظیم باد تایرها و میزان فرمان در این مرحله هم اهمیت زیادی داره؛ چون در صورت تراز نبودن، خودرو ممکنه به یک سمت کشیده بشه و رانندگی رو خطرناک کنه.
اول از همه لاستیک‌ها باید تراز بشن. اگر حتی کوچک‌ترین اشتباهی رخ بده، یک طرف لاستیک می‌تونه به‌سرعت فرسوده بشه (آجش از بین بره) و عمرش کم بشه. توصیه میشه که بالانس چرخ‌ها رو یک بار در سال انجام بدید.
بررسی لاستیک‌های خودرو شامل این موارده:
- وضعیت کلی لاستیک
- بررسی عمق آج تایر
- بررسی و تنظیم فشار تایرها
- بالانس بودن تایرها
- تنظیم فرمان و سیستم تعلیق
- سلامت وضعیت کمک‌فنرها
- گردگیر پلوس
- بررسی وضعیت ضربه‌گیرها
- بررسی وضعیت بلبرینگ‌های چرخ
- میزان سایش و ترک تایرها
- بررسی سلامت لاستیک زاپاس
- بررسی سلامت جک و ابزارهای جانبی
بازدید مایعات خودرو از سرویس های ضروری خودرو
همه‌ی مایعات خودرو اعم‌از مایع خنک‌کننده و روغن‌ها باید در دوره‌های منظمی بازدید و درصورت نیاز تعویض شوند. روغن گیربکس نیز مانند روغن‌موتور نیاز به تعویض در فواصل معین دارد و عدم‌توجه به این مسئله به‌خصوص در خودروهای دارای گیربکس اتوماتیک، می‌تواند عواقب گران‌قیمتی را برای مالک خودرو به همراه داشته باشد.
مایعات دیگری که باید همیشه سطح آن‌ها را چک کنید، شامل مایع شیشه‌شور، ضدیخ ، روغن ترمز، روغن هیدرولیک فرمان و مایع خنک‌کننده رادیاتور است. به یاد داشته باشید هیچ‌وقت در زمان گرم بودن موتور خودرو درپوش رادیاتور را باز نکنید، چون خطر سوختگی را به همراه دارد. پیشنهاد می‌شود تمامی مایعات خودرو را سالی یکبار به‌طور کامل تعویض کنید. مشاهده روغن در آب رادیاتور نشانه بدی است و احتمالا واشر سر سیلندر خودرو آسیب دیده است. جرم گرفتن رادیاتور نیز از دیگر مشکلاتی است که در پی عدم توجه به تعویض آب رادیاتور پیش می‌‌آید.
بازدید و تعویض تسمه‌ها از سرویس های ضروری خودرو
بازدید و تعویض تسمه‌ها یک مرحله بالاتر از سرویس‌های دوره‌ای عادی خودرو محسوب می‌شود. همیشه از مکانیک خود بخواهید تسمه‌ها و هرزگردهای آن‌ها را برایتان بازدید کند. حرارت بالای موتور می‌تواند عمر تسمه‌ها را کاهش دهد و به همین خاطر هیچ‌گاه نباید در تعویض به‌موقع تسمه‌ها تأخیر کنید. با دیدن هرگونه آثاری از ترک و پارگی روی تسمه بهتر است فورا آن را تعویض کنید.
در بین تسمه‌های خودرو، تسمه تایم مهم‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود، زیرا پاره شدن آن می‌تواند خرابی بسیار پرهزینه‌ای را در بر داشته باشد. البته در بسیاری از خودروهای جدید، تسمه‌تایم با زنجیرتایم تعویض شده است. مزیت زنجیر تایم به این است که نیازی به تعویض در فواصل منظم نداشته و معمولا تا زمانی که صدا ندهد می‌تواند کار کند؛ درواقع زنجیر تایم خودرو می‌تواند عمری به‌اندازه خود خودرو داشته باشد.
تسمه دینام تسمه‌ای است که در اکثر خودروها با داشتن آچارهای ساده نیز می‌توانید خودتان آن را تعویض کنید؛ پس همیشه بهتر است در هنگام سفر یک تسمه دینام زاپاس درون صندوق داشته باشید و از کامل بودن جعبه‌ابزار خودرو نیز اطمینان حاصل کنید.
سرویس سیستم تهویه خودرو
معمولاً زمانی که شرایط آب و هوایی خیلی گرم یا خیلی سرده، سیستم تهویه مطبوع یا AC خودرو برای سرمایش و گرمایش استفاده میشه. وقتی سیستم‌های تهویه به درستی مراقبت نشن، ممکنه زودتر از موعد آسیب ببینن.
از طرفی، کولری که هیچ وقت استفاده نشه هم به مرور خراب میشه. دلیلش اینه که روغن کولر خشک میشه و هوای سرد رو نمی‌تونه به خوبی به گردش در بیاره. تو سرویس سالانه خودرو، معمولاً سیستم تهویه خودرو بررسی میشه تا هر نشتی یا آسیبی تشخیص داده بشه.
سرویس ترمز ماشین از سرویس های ضروری خودرو
روغن ترمز هم باید به‌طور دوره‌ای بررسی بشه، چون می‌تونه آب رو از هوا جذب کنه. آب وارد سیستم ترمز میشه و می‌تونه به عملکرد داخلی سیستم ترمز هیدرولیک آسیب برسونه. تست روغن ترمز رو باید با تجهیزات خاص انجام داد.
اگر روغن کثیف و قهوه‌ای تیره شده، باید اون رو شسته و با روغن ترمز جدید جایگزین کنید. مراقبت از ترمزها برای ایمنی موقع رانندگی، چه در فواصل نزدیک و چه در فواصل طولانی خیلی اهمیت داره. سیستم ترمز باید توسط مکانیک‌های مجرب بررسی بشه.
سرویس سیستم انتقال قدرت (گیربکس)
سیستم انتقال قدرت تو برنامه سرویس دوره‌ای خودرو جای می‌گیره. این سیستم باید بررسی بشه و قبل از رسیدن به 100 هزار کیلومتر، مایعش عوض بشه. در صورت فراموشی، ممکنه ایمنی ماشین به خطر بیفتد.
پس مهمه که دستورالعمل‌های تعویض فیلتر گیربکس سازنده ماشینتون رو دنبال کنید. هر بار که مکانیک روغن رو چک می‌کنه، باید فیلتر گیربکس رو هم بررسی کنه. روغن گیربکسی که بیش از حد تیره‌ست، یعنی سیستم انتقال بیش از حد گرم شده. پس قبل از هرگونه مشکل باید به سراغ سرویس دوره‌ای برید.
سیستم سوخت‌رسانی
اگر آلودگی تو سیستم سوخت‌رسانی وارد بشه، قدرت موتور کاهش پیدا می‌کنه؛ در نتیجه موتور باید بیشتر کار کنه که این موضوع باعث مصرف زیاد سوخت میشه. بنابراین سیستم سوخت‌رسانی باید به طور منظم تمیز بشه.
استفاده از مایعات افزودنی سوخت حداقل هر دو سال یکبار توصیه میشه. علاوه بر این، شما باید این سیستم رو با استفاده از سوخت باکیفیت مجهز کنید و استفاده از روغن بی‌کیفیت رو کنار بذارید.
