سطح کیفی روغن موتور API

حتما شما هم بارها و بارها دیده اید که روی بطری روغن موتورها یک سری اطلاعات با حروف و عدد خاص درج شده است. آیا میدانید این حروف چه معنایی دارند؟ در این بخش می خواهیم به بررسی سطح کیفی روغن موتور API بپردازیم و شما را با آن آشنا کنیم.

علائم و حروف اختصاری که روی بطری روغن موتور درج شده اند، هر کدام بیانگر کیفیت روغن موتور از بُعدهای مختلف هستند. آیا میدانید شاخص SL/CF روغن موتور بیانگر چیست؟ هر کدام از این حروف اختصاری برای شما اطلاعاتی را به همراه دارند که اگر با آنها آشنا شوید، قطعا می توانید با دقت بالاتری روغن موتور مناسب برای اتومبیل خود انتخاب کنید. به همین منظور باید با جزئیات دقیق در خصوص این حروف اختصاری آشنا شوید. اگر مایل به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، حتما ادامه مطلب از روغن سیتی را با دقت دنبال کنید.

عوامل موثر در انتخاب روغن موتور مناسب

فاکتور API روغن موتور

شاخص American Petroleum Institute یا به اختصار API که توسط انجمن نفت امریکا مطرح گردیده است بیان گر کیفیت روغن موتور است. این شاخص که با 2 حرف انگلیسی بر روی بطری روغن موتور مشخص است نشان دهنده کیفیت روغن موتور است. حرف اول بیان گر نوع سوخت (دیزل یا بنزین) و حرف دوم بیانگر نوع کیفیت روغن موتور می‌باشد، که از اولین حرف الفبای انگلیسی شروع می‌شود.

شاخص های قدیمی به صورت SA/SB/SC/SD/SE/SF است که این روغن موتورها از کیفیت پایینی برخورداند و میتوان گفت استفاده از این روغن موتورها در خودروهای امروزی کاملا منسوخ شده است. امروز بیشتر از روغن موتور‌هایی با شاخص SJ/SL/SM/SN استفاده می‌شود.

همچنین شما می توانید از روغن موتور با کیفیت SN به جای SM استفاده کنید زیرا کیفیت این روغن بالاتر از کیفیت روغن موتور SM است و نه تنها آسیبی متوجه موتور خودرو شما نمی‌شود بلکه از نظر کیفیت مناسب تر هم می‌باشد. نمودار زیر به خوبی این موضوع را نشان می دهد که با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی این شاخص روغن موتور چگونه از SA به SN ارتقاء یافته است. پس بهتر است برای خرید روغن موتور حتما به این فاکتور مهم دقت کنید و از روغن موتور‌هایی با کیفیت بالا برای خودرو خود استفاده کنید.

نمودار پیشرفت شاخص API

این شاخص که یک استاندارد آمریکایی است برای نشان دادن درجه کیفیت روغن موتور است که به صورت API SX برای خودروهای بنزینی و API CX برای خودروهای دیزلی نمایش داده می‌شود. حرف X برای موتورهای بنزینی به صورت متغیر از حروف لاتین A تا N است و حرف X برای موتور های دیزلی به صورت متغیر از حروف لاتین A تا J استفاده شده است که هر چه این درجه به سمت حروف آخر لاتین برود روغن از کیفیت بالاتری برخوردار است.

لیست استاندارد های API برای خودرو های بنزینی

SN: بالاترین سطح کیفیت روغن موتور بنزینی در استاندارد API برای موتور خودروهای ساخته شده از سال 2011 به بعد
SM: برای موتور خودروهای ساخته شده در سال 2010 و قدیمی تر
SL: برای موتور خودروهای ساخته شده در سال 2004 و قدیمی تر
SH , SG , SF , SE , SD , SC , SB , SA , SJ هر کدام بترتیب برای ماشین های قدیمی تر تولید شده اند.

نکته‌ مهم برای خرید روغن موتور مطرح است آن هم اینکه حتما باید این گرید با مشخصات روغن مدرج در دفترچه خودرو یکسان باشد. برای مثال برای خودرویی با گرید api SG نمی‌توان روغن موتور با گرید API SN استفاده کرد و بالعکس.

لیست استاندارد های API برای خودرو های دیزلی

روغن موتور ها با درجه CA , CB , CC , CD-II , CE , CE , CF , CF-2 , CF-4 , CH-4 به ترتیب از سالهای قدیم روی خودروهای دیزلی و ماشین سنگین تولید شده است.
CI-4: روغن مخصوص موتور های دیزلی سبک، متوسط و سنگین با ویژگی کاهش اکسید های نیتروژن تا 50% با استفاده از گازهای خروجی خنک شده از اگزوز به عنوان جایگزین اکسیژن. این روغن به منظور مقابله با اسید های حاصل از NOX، دارای قابلیت ذخیره بالاتری است.
CJ-4: معرفی شده در سال 2006 برای موتور های سرعت بالای چهار زمانه. این روغن موتور طراحی شده تا استانداردهای تولید آلایندگی مدل سال 2007 در اتوبان را دارا باشد. روغن های API CJ-4 از حد معیار های عملکرد Cl-4 PLUS ,Cl-4 ,CH-4 ,CG-4 و CF-4 فراتر رفته و می توانند به طور موثری موتور های نیازمند سرویس این نوع API را روغن کاری نمایند.

فاکتور SAE ( غلظت روغن موتور)

یکی دیگر از فاکتورهایی که در انتخاب روغن موتور نقش اساسی دارد، نوع روغن موتور از نظر گرانروی (ویسکوزیته) آن است. یعنی غلظت روغن موتور باید به چه میزان باشد تا با توجه به نوع کارکرد موتور و شرایط آب و هوایی، روغن موتور بهترین عملکرد را داشته باشد.

SAE: 10W-40 , 5W-40 , 5W-30 , 10W-30 , 20W-50 , 0W-20

API C استاندارد سطح کیفی روغن موتورهای دیزلی

در استاندارد API سطح کیفی روغن موتورهای دیزلی دومین حرف که نشانگر کیفیت روغن موتور دیزلی است، از حرف A آغاز می گردد و در سال 2017 به حرف K ختم گردیده است. در روغن موتورهای مخصوص موتورهای دیزلی دوزمانه در پایان استاندارد API عدد 2 درج می گردد و برای روغن موتورهای دیزلی چهارزمانه نیز عدد 4 درج می گردد. بدین معنا که روغن موتور دیزلی API CA پایین ترین سطح کیفی روغن موتور دیزلی، و روغن موتور API CK-4 بالاترین سطح کیفی روغن موتور دیزلی چهارزمانه است. در جدول زیر سطوح کیفی روغن موتورهای دیزلی بیان گردیده است.

سطح کیفی API	وضعیت	توضیحات
CK-4	رایج	در سال 2017 میلادی برای موتورهای دیزلی چهارزمانه با دور بالا برای دستیابی به استاندارد انتشار آلایندگی غیر جاده ای 2017 عرضه گردید. عملکر روغن موتور های API CK-4 بسیار فراتر از معیارهای عملکرد CJ-4، CI-4، CI-4 PLUS، CI-4 و CH-4 بوده و می تواند برای موتورهای دیزلی که سطوح کیفی بالا توصیه گردیده است، مورد استفاده قرار گیرد.
CJ-4	رایج	عملکرد روغن موتور با سطح کیفی API CJ-4 از معیارهای عملکرد سطوح کیفی CI-4 ، CI-4 PLUS، CI-4، CH-4، CG-4 و CF-4 بالاتر است و می تواند به عنوان روغن موتور مناسب موتورهایی که سطوح کیفی بالا برای آنها توصیه گردیده است، مورد استفاده قرار گیرد.
CI-4	رایج	موتورهای دیزلی چهار زمانه با دور بالا برای تامین استاندارد انتشار آلایندگی 2004 در سال 2002 عرضه گردید. همچنین می توان به جای سطوح کیفی CH-4و CE و CF-4 و CG-4 استفاده نمود. برخی از روغن موتورهای با سطح کیفی CI-4 می توانند سطح کیفی CI-4 PLUS را دارا باشند.
CH-4	رایج	در سال 1998 میلادی برای موتورهای دیزلی چهار زمانه با دور بالا براساس استانداردهای انتشار آلایندگی 1998 عرضه گردید. همچنین می توان به جای سطوح کیفی CD و CE و CF-4 و CG-4 استفاده نمود.
CG-4	منسوخ	احتیاط: برای بیشتر خودروهای موتور دیزلی پس از سال 2009 مناسب نیست.
CF-4	منسوخ	احتیاط: برای بیشتر خودروهای موتور دیزلی پس از سال 2009 مناسب نیست.
CF-2	منسوخ	احتیاط: برای بیشتر خودروهای موتور دیزلی پس از سال 2009 مناسب نیست. موتورهای دو زمانه ممکن است نیازهای مختلف روانکاری را نسبت به موتورهای چهار زمانه داشته باشند، بنابراین تولید کننده خودرو می بایست با استانداردهای روانکاری بروز، روغن موتور مناسب را پیشنهاد نمایند.
CF	منسوخ	احتیاط: برای بیشتر خودروهای موتور دیزلی پس از سال 2009 مناسب نیست.
CE	منسوخ	احتیاط: برای بیشتر خودروهای موتور دیزلی پس از سال 1994 مناسب نیست.
CD-II	منسوخ	احتیاط: برای بیشتر خودروهای موتور دیزلی پس از سال 1994 مناسب نیست.
CD	منسوخ	احتیاط: برای بیشتر خودروهای موتور دیزلی پس از سال 1994 مناسب نیست.
CC	منسوخ	احتیاط: برای بیشتر خودروهای موتور دیزلی پس از سال 1990 مناسب نیست.
CB	منسوخ	احتیاط: برای بیشتر خودروهای موتور دیزلی پس از سال 1961 مناسب نیست.
CA	منسوخ	احتیاط: برای بیشتر خودروهای موتور دیزلی پس از سال 1959 مناسب نیست.

API S استاندارد سطح کیفی روغن موتورهای بنزینی

در استاندارد API سطح کیفی روغن موتور بنزینی، دومین حرف نشانگر کیفیت روغن موتور بنزینی است. پس از حرف S یکی از حروف A تا P می آید و جدیدترین سطح کیفی روغن موتور که باعث حفاظت بیشتر و کاهش مصرف سوخت برای خودروهای سواری و کامیونی بنزینی در سال 2020 میلادی توسط API معرفی گردیده است. پس از API SP بالاترین سطح کیفی روغن موتورهای بنزینی که در سال2018 معرفی گردیده، API SN Plus می باشد. سطح کیفی API SA نیز پایین ترین سطح کیفی روغن موتورهای بنزینی است. اطلاعات مربوط به سطوح کیفی روغن موتورهای بنزینی در جدول زیر آمده است.

سطح کیفی روغن موتور	وضعیت	توضیحات
SP	رایج	جدیدترین سطح کیفی روغن موتور که باعث حفاظت بیشتر و کاهش مصرف سوخت برای خودروهای سواری و کامیونی بنزینی در سال 2020 میلادی توسط API معرفی گردیده است.
SN Plus	رایج	استاندارد API SN Plus، سطح کیفی جدید روغن موتور است که در موتورهای توربوشارژ تزریق مستقیم TGDI، به منظور پیشگیری از احتراق پیش‌رس LSPI، توسط انجمن نفت آمریکا در سال 2018 توصیه شده است. API SN Plus در واقع به عنوان یک سطح کیفی تکمیلی برای استاندارد API SN و ILSAC GF-5، علاوه بر تامین نیازهای روانکاری سطح کیفی SN، از موتورهای بنزینی توربوشارژ TGDI در برابر پدیده LSPI، نیز محافظت می‌کند.
SN	رایج	این روغن موتور برای تمامی موتورهای خودرو بنزینی از سال 2010 به بعد مناسب است. این نوع روغن موتور در برابر اکسیداسیون مقاوم بوده، پوشش دهی فوق العاده ای دارد و محافظت آن در برابر رسوب گذاری بر روی قطعات تکمیل شده است. این روغن موتور عملکرد موتور در دمای پایین را بهبود می بخشد. روغن موتور با استاندارد SN باعث صرفه جویی در مصرف سوخت نیز می شود.
SM	رایج	برای موتور خودروها مدل 2010 و بالاتر.
SL	رایج	طبق نظریه سازندگان خودرو برای استفاده در موتورهای بنزینی سال های «2005 -2002» مناسب است و در حال حاضر«مورد استفاده قرار می گیرد» مانندSJ حاوی کلیه مواد افزودنی مناسب برای روغن موتور است. سطح کیفی بالاتری از SJ دارد و می توان جاهایی که استفاده از SJ و سطوح پایین تر توصیه شده از آن استفاده کرد. این روغن از نظر مسائل زیست محیطی در وضعیت مطلوبی قرار دارد.
SJ	رایج	طبق نظریه سازندگان خودرو برای استفاده در موتورهای بنزینی سال های «2001-1997» مناسب است و در حال حاضر به میزان کمتری توصیه میشود.
SH	منسوخ	احتیاط :برای استفاده در اکثر موتورهای بنزینی که بعد از سال 1996 ساخته شده مناسب نیستند. حفاظت کافی در برابر لجن و اکسیداسیون و سایش موتور ندارد. حاوی مواد افزودنی روغن SG است. خواص ضد اکسایش، ضدخوردگی و ضد زنگ دارد. این روغن توسط انجمن تولید کنندگان مواد شیمیایی (CMA) (Chemical Manufacturers Association ) جهت رعایت مسائل زیست محیطی آزمایش شده است.
SG	منسوخ	احتیاط :برای استفاده در اکثر موتورهای بنزینی که بعد از سال 1988 ساخته شده مناسب نیستند. حفاظت کافی در برابر لجن و اکسیداسیون و سایش موتور ندارد. نسبت به روغن موتورهای سطوح قبلی از تشکیل رسوب بهتر جلوگیری می کند و خواص ضد سایش و ضد اکسیداسیون بهتری دارد .
SF	منسوخ	احتیاط :برای استفاده در اکثر موتورهای بنزینی که بعد از سال 1988 ساخته شده مناسب نیستند. حفاظت کافی در برابر لجن موتور ندارد. مانند سطح کیفی SE است ولی خاصیت پایداری در برابر اکسیدشدن و خواص ضد سایش بهتری نسبت به SE دارد.
SE	منسوخ	احتیاط :برای استفاده در اکثر موتورهای بنزینی که بعد از سال 1979 ساخته شده مناسب نیستند. همانند سطح کیفی SC و SD است ولی خواص پاک کنندگی، پایداری در برابر اکسید شدن، خوردگی و زنگ زدگی بیشتری نسبت به آن ها دارد و می توان از آن به جای روغن های SC وSD استفاده کرد.
SD	منسوخ	احتیاط :برای استفاده در اکثر موتورهای بنزینی که بعد از سال 1971 ساخته شده مناسب نیستند. شبیه به سطح کارآیی SC است. مواد افزودنی آن کمی بیشتر و حاوی مقادیر کمی ماده افزودنی ضدزنگ است. استفاده در خودروهای جدید موجب اختلال در کارکرد و آسیب به موتور خودرو می گردد.
SC	منسوخ	احتیاط :برای استفاده در اکثر موتورهای بنزینی که بعد از سال 1967 ساخته شده مناسب نیستند. حاوی مواد افزودنی ضد خوردگی و ضد ساییدگی و همین طور کمی ماده افزودنی پاک کننده جهت کنترل رسوبات حاصل از کار موتور در درجه حرارت های بالا و پایین هستند. استفاده در خودروهای جدید موجب اختلال در کارکرد و آسیب به موتور خودرو می گردد.
SB	منسوخ	احتیاط :برای استفاده در اکثر موتورهای بنزینی که بعد از سال 1951 ساخته شده مناسب نیستند. دارای حداقل ادتیوها است. این روغن ها حاوی مقدار کمی ماده افزودنی ضد اکسیداسیون و ضد سایش هستند.استفاده در خودروهای جدید موجب اختلال در کارکرد و آسیب به موتور خودرو می گردد.
SA	منسوخ	احتیاط : فقط روغن پایه است. هیچ ماده افزودنی به روغن موتور اضافه نمی گردد. برای استفاده در اکثر موتورهای بنزینی که بعد از سال 1930 ساخته شده مناسب نیستند. استفاده در خودروهای جدید موجب اختلال در کارکرد و آسیب به موتور خودرو می گردد.