روغن هیدرولیک فرمان چیست؟ یکی از مهم ترین اجزای فرمان های هیدرولیکی روغن هیدرولیک می باشد. روغن هیدرولیک فرمان هم مانند سایر روغن های خودرو مصرفی است و می بایست بعد از گذشت زمان خاصی آن را تعویض نمود.
اگر روغن هیدورلیک خود را بعد از گذشت چند سال تعویض نکنید سفت می شود و باعث آسیب جدی به قسمت های مختلف سیستم هیدولیک فرمان از جمله پمپ هیدرولیک و جعبه فرمان می شود و شما می بایست هزینه زیادی را برای تعمیر بپردازید.
فرمان های هیدرولیکی در واقع همان فرمان های معمولی هستند با این تفاوت که دارای یک پمپ می باشند که به وسیله فشار روغن نیروی لازم برای چرخش فرمان را تولید می کنند و باعث نرم شدن فرمان خودرو می شوند. فرمان های هیدرولیک را به راحتی با یک انگشت دست می توان چرخاند.
در این مقاله از روغن سیتی شما را با روغن هیدرولیک در خودرو آشنا کرده و زمان تعویض روغن هیدرولیک را با توجه به علائم خرابی و کم شدن آن مشخص می کنیم. با ما همراه باشید!
آشنایی با روغن هیدرولیک فرمان
در گذشته بیشتر خودروها فرمان مکانیکی داشتند؛ از این رو هدایت فرمان کار بسیار سختی بود. علاوه بر سختی در هدایت کردن فرمان، سرعت آن نیز بسیار پایین بود. امروزه با کمک روغن هیدرولیک فرمان و فرمان های هیدرولیکی این مشکل برداشته شده است و شما می توانید به راحتی و با سرعت بسیار بالاتر فرمان خودروی خود را هدایت کنید. روغن هیدرولیک در خودروهایی که سیستم فرمان هیدرولیکی دارند، نقش بسیار مهمی را ایفا می کند.
محل قرار گیری مخزن روغن هیدرولیک فرمان خودرو
مخزن روغن هيدرولیک فرمان خودرو در نزدیکی تسمه هیدرولیک خودرو قرار دارد. این مخزن که به شکل استوانه ای و شفاف می باشد، بر روی کلاهکی مخصوص قرار گرفته است. با این حال ممکن است در برخی خودروها محل قرار گیری این مخزن متفاوت باشد.
وظایف و کاربرد روغن هیدرولیک
از وظایف اصلی و کاربرد های روغن هیدرولیک روان کنندگی، کاهش سایش و اصطکاک، انتقال قدرت و … می باشد. در صورتی که روغن هیدرولیک به سیستم فرمان خودرو اضافه شود، از زنگ زدگی قسمت های فلزی محافظت می کند. روغن هیدرولیک فرمان دارای عمر طولانی است اما نسبت به ناخالصی ها بسیار حساس می باشد و در صورتی که در معرض آلودگی قرار بگیرد، خواص شیمیایی و فیزیکی آن تغییر می کند.
روغن هیدرولیک فرمان خودرو چگونه کار می کند؟
برای آشنایی با عملکرد روغن هيدرولیک فرمان خودرو، ابتدا لازم است از عملکرد سیستم هیدرولیک فرمان مطلع شویم. سیستم فرمان هیدرولیک دارای عملکرد پیچیده ای می باشد؛ به طوری که کنترل آن ها توسط پمپ هیدرولیکی صورت می گیرد. پمپ های هیدرولیکی غالبا توسط کمربند هدایت می شوند. پمپ هیدرولیک فشار لازم را برای جعبه فرمان فراهم می کند.
در واقع پمپ هیدرولیک نیروی چرخشی را از موتور و از کمربند هیدرولیکی دریافت می کند. فشار ایجاد شده در پمپ هیدرولیک، منجر به ایجاد فشار به روغن هيدرولیک فرمان می شود و اینگونه از طریق لوله فشار قوی، روغن هیدرولیک فرمان را به قسمت عقب شیر هیدرولیک هدایت می کند. در صورتی که راننده فرمان را بچرخاند، فشار روغن به سمت چپ و یا راست منتقل می شود که این امر منجر به انتقال سریع نیرو از فرمان به چرخ ها می شود.
به منظور تامین روغن هیدرولیک و همینطور جلوگیری از کم شدن فشار روغن هیدرولیک، مخزن هیدرولیک به گونه است که روغن های اضافی در آن جمع می شوند. در واقع جریان روغن هیدرولیک به گونه ای است که پس از عبور از جک هیدرولیک از طریق شلنگ بازگشت مجدد به مخزن منتقل می گردد.
انواع روغن هیدرولیک فرمان خودرو
به طور کلی روغن های هیدرولیک فرمان به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
-
روغن های هیدرولیک سنتتیک (مصنوعی)
این روغن ها از مواد طبیعی موجود در طبیعت ساخته می شوند. این روغن ها به محیط زیست آسیب وارد نمی کنند و اگر نشت کنند هیچ گونه خطری برای انسان و محیط زیست ندارند. این روغن ها از قیمت بالایی برخوردار هستند.
-
روغن های هیدرولیک نفتی (معدنی)
همان طور که از نامشان پیدا است، از مواد نفتی تولید می شوند و برای محیط زیست خطری جدی محسوب می شوند. این مواد اگر نشت کنند و وارد طبیعت شوند خطرات جدی برای سلامت انسان و محیط زیست اطراف آن ایجاد می کنند. این روغن ها از قیمت مناسبی برخوردارند و بیشتر روغن های موجود در بازار از همین نوع می باشند.
اهمیت روغن هیدرولیک در خودرو
در خودروهایی که از سیستم هیدرولیکی بهره مند هستند، وجود روغن هیدرولیک فرمان بسیار ضروری و مهم است. اگر این روغن در خودرو وجود نداشته باشد، قطعا عملکرد خودرو مختل خواهد شد. فرمان هیدرولیکی خودرو بدون روغن هیدرولیکی نمی تواند به درستی عمل کند و قطعا از این نظر شما به مشکل می خورید.
اگر متوجه شدید که فرمان خودروی شما عملکرد خود را از دست داده است و یا مشکلی را در سیستم فرمان هیدرولیک حس کردید، بدانید که روغن هیدرولیک خودروی شما عملکرد خود را از دست داده است و یا زمان تعویض آن فرا رسیده است. در صورتی که شاهد بروز اختلال در فرمان خودرو بودید و متوجه شدید که مشکل از روغن هیدرولیک است، بدانید که عوامل زیر می توانند بر روغن هیدرولیک تاثیر بگذارند:
- میزان جذب رطوبت
- نوع سیستم
- میزان ویسکوزیته روغن
- میزان گرمای کارکرد
- خاصیت اسیدی روغن
- زمان تعویض روغن
- مقاومت در برابر اکسید شدن
- مقاومت میان لایه روغنی
آیا روغن هیدرولیک با روغن خودرو متفاوت است؟
شاید این سوال برای بسیاری از افراد پیش بیاید که آیا روغن هیدرولیک فرمان با روغن خودرو متفاوت است؟ و یا می توانیم از روغن های دیگر به جای روغن هیدرولیک استفاده کنیم؟ در جواب باید بگوییم روغن هیدرولیک دارای خواص منحصر به فرد خود می باشد. این خواص و عملکردها با سایر روغن های دیگر خودرو کاملا متفاوت است و نمی توان روغن دیگری را جایگزین این روغن کرد.
شاید برایتان جالب باشد تا بدانید شما حتی نمی توانید دو روغن هیدرولیک از دو برند مختلف را با یکدیگر مخلوط کنید. در صورتی که هنوز مقداری روغن در مخزن هیدرولیک خودروی شما وجود دارد، شما باید از همان برند برای پر کردن مخزن استفاده کنید. به طور کلی در ترکیبات روغن هیدرولیک فرمان افزودنی ها و روغن پایه وجود دارد که باعث متمایز کردن این روغن از روغن های دیگر می شود.
خودرو یک سیستم پیچیده است که در مجموع، فعالیت یک سری قطعات و سیال های مهم باعث حرکت و عملکرد مطلوب آن می شود. تمامی قطعات برای جلوگیری از خوردگی، ساییدگی، زنگ زدگی و… به روغن نیاز دارند. روغن های مختلفی در خودرو وجود دارد که هر کدام از آنها عملکرد منحصر به فرد خود را دارند. این موضوع را در نظر بگیرید هیچ گاه نمی توان دو روغن را جایگزین یکدیگر کرد.
زمان تعویض روغن هیدرولیک فرمان خودرو
زمان مشخصی برای تعویض روغن هیدرولیک فرمان در نظر گرفته نشده اما با بازدید روغن می توان با توجه به یک سری فاکتور های خاص زمان تعویض آن را فهمید، که ما در ادامه به شما توضیح می دهیم که روغن هیدرولیک فرمان چه موقع باید تعویض شود؟
زمان تعویض روغن هیدرولیک به عوامل مختلفی بستگی دارد که مشاهده هر کدام از آنها بیانگر این موضوع است که وقت تعویض آن فرا رسیده است.
به طور کلی اگر هر کدام از موارد ذیل را در روغن هیدرولیک خودرو خود مشاهده نمودید، زمان تعویض آن فرا رسیده است.
- تیره شدن رنگ روغن به معنای سوختن آن و عدم کارایی صحیح روغن می باشد.
- مقداری از روغن را به دست خود بزنید اگر بوی سوختگی احساس کردید یعنی زمان تعویض آن فرا رسیده است.
- درب پمپ هیدرولیک را باز نمایید به وسیله چراغ قوه داخل آن را نگاه کنید اگر روغن شما حالت کف کردگی داشت یعنی باید آن را عوض کنید.
- اگر چنان چه روغن را بررسی کردید و متوجه افزایش گرانروی آن شدید، به عبارت بهتر روغن سفت شده بود باید آن را تعویض کرد.
- عوامل دیگری همچون مات شدن رنگ روغن و وجود آلودگی، پایین آمدن سطح روغن نشانه هایی برای تعویض کردن روغن هیدرولیک فرمان هستند.
توجه: نکته ای که در تعویض روغن هیدرولیک همواره باید به یاد داشت این است که به دلیل تفاوت در میزان گرانروی و سایر مواد تشکیل دهنده روغن های مختلف، هیچگاه نباید دو نوع روغن را با یکدیگر ترکیب نمایید.
برای این منظور توصیه می شود همواره از یک نوع محصول استفاده نمایید و یا روغن کهنه را به طور کامل تخلیه و سپس اقدام به ریختن روغن جدید نمایید.
سخن پایانی تعویض روغن هیدرولیک خودرو
روغن هیدرولیک باید در دوره‌های زمانی مشخص تعویض بشود که این دوره زمانی معمولا در دفترچه راهنمای خودرو ذکر می‌شود. با گذشت زمان، گرمای موتور و شرایط جوی محیط باعث می‌شوند روغن نتواند وظیفه‌اش را به خوبی انجام بدهد، در این صورت به اجزاء سیستم هیدرولیک آسیب خواهد رسید. بهتر است بدانید تعویض روغن بسیار ارزان‌تر از عوض کردن چرخ دنده و پنیون و یا پمپ هیدرولیک تمام می‌شود.
چرا که سایش و شکستگی و خوردگی اجزای سیستم فرمان، فقط یکی از عوارض عوض نکردن به موقع روغن هیدرولیک فرمان است. باقی ماندن روغن فاسد در سیستم فرمان می‌تواند در نهایت موجب رسوب آلودگی‌ها در مخازن و لوله‌ها و گرفتگی آنها شود. در این صورت حتی پس از تعویض روغن هیدرولیک، با مشکلاتی در سیستم فرمان خودرو مواجه خواهید بود که جز با زدودن رسوب و گرفتگی برطرف نمی‌شوند.
توجه کنید که روغن‌های هیدرولیک مختلف را حتی در صورت یکسان بودن گرانروی، نباید با یکدیگر مخلوط کنید. بنابراین همیشه از یک مارک روغن هیدرولیک استفاده کنید.
