هر آنچه باید درباره گریس بدانید : مهم نیست که در چه صنعتی مشغول به کار هستید! اگر که به دنبال پیشرفت و توسعه میباشید، لازم است از درست کار کردن تمامی ماشینآلات و تجهیزات صنعتی خود در راستای بهرهوری بهتر و سودآوری بیشتر اطمینان حاصل کنید. باور کنید یا نه؛ این اطمینان با روان کاری درست و مناسب به دست خواهد آمد.
روان کاری اصطکاک، سایش، خوردگی و زنگزدگی را میان قطعات فلزی کاهش و باعث بالا رفتن راندمان کاری تجهیزات و افزایش طول عمر آنها میشود. در واقع با بهکارگیری روان کنندههای صنعتی همچون روغن و گریس که در انواع مختلف وجود دارد، با ایجاد یک لایه سیال میان قطعات، تماس میان فلزات به حداقل خواهد رسید که به حداقل رسیدن آن، تضمین کننده کارآمدی و عملکرد خوب تجهیزات در طولانی مدت خواهد بود.
البته هر روانکنندهای ویژگیهای منحصربهفرد خود را دارد، ویژگیهایی که آن را برای برآوردن نیاز و هدفی ویژه متمایز و مناسب میکند، از این رو شناخت آنها لازمه انتخاب درست برای بهرهوری بیشتر است. به همین دلیل بر آن شدیم تا در این مطلب و در راستای انتخاب روان کننده مناسب به معرفی هر آنچه باید درباره گریس بدانید به عنوان یکی از پرکاربردترین روان کنندههای صنعتی بپردازیم با روغن سیتی همراه باشید.
گریس چیست؟
گریس از مشتقات نفتی است که دارای گرانروی زیادی میباشد ، انجمن تست مواد آمریکا (ASTM) که مخفف The American Society for Testing and Materials است . گریس را این گونه تعریف می کند: ترکیبی نیمه جامد یا جامد یک محصول نفتی و یک صابون یا ترکیبی از صابون، با یک پرکننده مناسب است که برای نوع خاصی از روانکاری تولید می شود .
تاریخچه گریس
واژه گریس از ریشه لاتین واژه کراسوس به نام چربی گرفته شده است ، اما امروزه منظور ما از گریس ، یک روانکار بوده که که از فرایند امتزاج یک پرکننده در روغن های پایه معدنی، سنتتیک یا زیست شناختی (بیولوپیک) به دست می آید.
نخستین گـریـس های ساخته شده ، پایه کلسیم بود که به صورت ترکیب مواد بدون کاربرد گرما، به صورت سرد به دست می آمد. صابون از ترکیب یک چربی، روغن صمغ، یک نوع اسید چرب و یک قلیا، مانند آهک، ساخته شد. آمیختن آن ها در روغن های پایه معدنی و مقداری آب برای گسترش صابون در روغن منجر به ساخت گریس های نخستین شد که قوام به گونه تقریب رضایت بخشی داشت .
در گریس های اولیـه اختلاط به توسط دست انجام می گرفت که بعدها از ماشین بهره گیری شد. امروزه آن فراورده به دست آمده را ما به عنوان یک روانکار خوب نمی شناسیم اما برای وسیله های نقلیه با سرعت کم در زمان خود، سال های ۱۸۰۰ تا ۱۹۰۰میلادی به اندازه کافی خوب بود و به مرور کاربرد آن محدود و بیشتر به نام روانکار اکسل نامیده می شد.
تکامل ساخت گریس ها
در ساخت گریس های اولیه ، آبی که برای واکنش ماده به کار گرفته شده بود در خود گـریـس باقی می ماند. اگر برای کاربرد در سرعت و یا گرمای زیاد به کار گرفته می شد، آب آن تبخیر و گریس قوام خود را از دست می داد.
باتوجه به گسترش صنعت و ساخت ماشین های نو، وسیله های برقی، لوکوموتیوها و … ، با کارکرد در سرعت و دمای زیاد، گـریـس های بهتری مورد نیاز شد. ساخت گـریـس های پایه کلسیم از چربی های جانوری و بهره گیری از گرما، جایگزین پخت سرد شد.
این گریس دارای قوام بسیار نرم، کارا و مقاوم در برابر آب بود. برای ثبوت صابون در روغن پایه معدنی، به گونه حتم می بایستی از آب بهره گیری و مقدار آن بسیار کم، یک یا دو درصد، بود. در نهایت این گـریـس برای مصرف هایی که دمای کاربرد نزدیک به دمای تبخیر آب داشت، بهره پذیر اما بیشتر از آن نبود.
گریس پایه کلسیم، آب درون خود را تا مدت ها نگهداری کرده اما مشروط بر آن است که دمای کاربرد کم در حدود ۶۰ C ° باشد. که به مرور گریس ها تکامل یافته اند و آنچه که ما امروز از گـریـس شناخت داریم ، تولید شده اند .
۰ تا ۱۰۰ گریس و کاربرد آن
- یکی از مهمترین کاربردهای گریس این است که نسبت به دیگر مواد روانکاری و روغن تعداد دفعات آن کمتر بوده و این مسئله سبب می شود هزینه تعمیر و بازسازی کاهش یابد. به طور کلی، در مواقعی که دسترسی به انواع ماشین آلات اندکی دشوار است استفاده از این ماده یک امتیاز مهم و اساسی تلقی می شود.
- از کاربردهای مهم گریس این است که از ورود و خروج گرد و خاک و سایر مواد از ماشین آلات به صورت جدی خودداری می کند.
- طول عمر و دوام این ماده از دیگر مواد روانکاری بسیار بیشتر است. در پاره ای از اوقات ساخت و مواد به کار رفته در این ماده به گونه ای است که در صورت آب بندی هیچ آسیبی به آن وارد نمی شود و کیفیت آن هیچ تغییری نمی کند.
- از دیگر موارد استفاده گریس این است که در زمان شروع دستگاه اصطکاک کمتری ایجاد می کند.
- ساختار این ماده به گونه ای است که در دماهای متغیر و متفاوت کاربرد گسترده ای دارد در حالی که دیگر مواد روانکاری اعم از روغن و… فقط در دمای معین کاربرد دارند.
- جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی
انواع گریس:
-
کلسیم: از متداول ترین و پرکاربردترین نوع این ماده است و بارزترین ویژگی آن کم هزینه بودن و ضد آب بودن آن است.
-
سدیم: این ماده دارای دو مزیت است: ارزان بودن- کیفیت بالا
-
لیتیم: مهمترین ویژگی این ماده مقاومت عالی ان در برابر شستشو با آب است.
-
آلومینیوم: قیمت و عملکرد این ماده نسبت به دیگر انواع آن بالاتر می باشد.
-
پلی اوره: این ماده دارای خواص ویژه و کیفیت فوق العاده ای است.
مزایای استفاده از گریس:
- سهولت در استفاده از این ماده
- کمک به آب بندی مجموعه
- سهولت در مصرف و کاهش تعداد دفعات روانکاری
- کیفیت و قابلیت ماندگاری بالا
معایب استفاده از گریس:
- یکی از نقاط ضعف و معایب استفاده از این ماده این است که به سختی در مجاری دستگاه ها نفوذ می کنند.
- شرایط نگهداری از این ماده نسبت به دیگر مواد روانکاری دشوار تر است.
- عدم قابلیت خنک کنندگی
- عدم قابلیت نفوذ این ماده به قطعات ریز و روانکاری آن قطعات
نکات لازم در خرید گریس های صنعتی
در خرید هر محصولی باید نکاتی را بدانیم روانکارها نیز از این قائده مستثنی نیستند. هنگام خرید این روانکارها باید نکاتی را مد نظر داشته باشید تا بتوانید خرید به صرفه و مناسبی انجام دهید. حتما به نکاتی که بیان میکنیم دقت ویژه داشته باشید.
• رنگ محصول
• طول عمر محصول
• مقاومت در برابر شسته شدن
• قابلیت پمپاژ محصول
• بیشترین و کمترین دمای مجاز حرارتی
• پایداری فشار حرارتی
• نقطه قطرهای شدن که نشان دهنده پایداری حرارتی گریس است.
سخن پایانی
همانطور که در این مقاله خواندید، انواع مدل گریس های صنعتی عملکرد بسیار بالایی دارند این روانکارها میتوانند در بهبود و کارایی بهتر تجهیزات در صنایع مختلف تاثیر گذار باشند. از جمله روانکارهای پرمتقاضی میتوان به روغنها اشاره کرد. اما امری که کاملا واضح است خرید و تهیه این محصولات از مرکز معتبر است. قطعا خرید و ارتباط با یک مرکز معتبر از نظر تعیین کیفیت و قیمت مهم است.