آیا می دانید تولید روغن صنعتی چگونه انجام می شود؟ از مهم ترین منابع طبیعی که امروزه در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد، نفت و گاز است. با استخراج نفت و گاز، بسیاری از کالاها و مواد از انواع مدل لباس گرفته تا روغن های صنعتی از این منابع با ارزش بدست می آیند. هر کدام از محصولات نفتی کاربردهای بسیار فراوانی دارند.
روغن‌های صنعتی نقش اساسی در جامعه مدرن ایفا می‌کنند و به عنوان روان کننده‌ها، سرد کننده‌ها و عناصری مهم در بسیاری از کاربردها عمل می‌کنند. در این مقاله جامع، به دنیای جذاب تولید روغن‌های صنعتی پرداخته و از استخراج اولیه تا توزیع نهایی، مراحل پیچیده تبدیل مواد خام به روغن‌های چند منظوره و ضروری را بررسی خواهیم کرد. همراه روغن سیتی باشید تا مراحل پیچیده این فرآیند را کشف کنیم.
روغن صنعتی چیست ؟
روغن های صنعتی طیف وسعیــی از روغن ها می باشد که مصارف صنعتی متفاوتی دارند . اگر بخواهیم روغن های صنعتی یه لحاظ کاربرد تقسیــم بندی کنیم می توانیم آنها را در دسته بندی های روغن های روانکار ، روغن های انتقال قدرت ، روغن های خنک کننده و روغن های فرآیندی تقسیم بندی کنیـــم که در ادامه هر کدام را بیشتر توضیح خواهیم داد .
منشا ساخت روغـن های صـنـعتـی به دو زیر شاخه کلی تقسیم می شوند ، دسته اول روغـن های صـنـعتـی با پایه نفتی و روغـن های صـنـعتـی با غیر نفتی یا مصنوعی تقسیـــم بندی می شوند . به روغن های صنعتی با پایه ی نفتی ، روغن مینرال و به روغن با پایه غیر نفتی ، روغن سنتیک گفتــه می شود .
تاريخچه روغن های صنعتی
تا قبل از سال ۱۸۵۶میلادی روغن مورد نياز برای مصارف مختلف مانند روانكاری چرخ گاری ها و ارابه ها ، روغن فرآوری چرم و …. از منابع روغـن هـای حيـوانی مثـل روغن نهنگ ، گاو ، خوک و… و همچنين روغن هاي گياهـــی بدست می امد و اسمی به عنوان روغن های صنعتی وجود نداشت ، ولــی به دليل اين كه مقاومـت انها پـايين بود و سريعاً تجزيه و فاسد می شدند و موارد استفـــاده آنها محدود بود. به مرور و با پیشرفت صنعت ، نیاز به مواد جدید بیشتر احساس می شد تا قادر باشند اصطكاک بين سطوح متحرك را كاهش دهند.
و پـس ازاسـتخراج نفت و پيشرفت سريع صنعت نفت در سال ١٨٨٣میلادی و بهبود فرايندهای تقطير و تصفيه نفت خام روغن های با پایه نفت توليد شده و جايگزين روغن های چرب گرديد و امكان استفاده از روغن های صنعتی در مصارف مختلف فراهم شد . روغن های نفتــــی خيلي سريع برتری خود را نسبت به انواع ديگر روغـن ثابـت نمودنـد و در نتيجـه اسـتفاده از روغن های حيوانی، نباتی ، ماهی و…. براي روغنكاری به تدريج منسوخ شد.
ویژگی ها و مزایا تولید روغن صنعتی
با توجه به مصرف زیاد روغن در ایران و در جهان دانه های روغنی به عنوان گیاهان صنعتی کاربردهای فراوانی در تغذیه و وعده های غذایی انسان در خوراک دام و طیور و مصارف مختلف صنعتی دارد و این گستره مصرف در زمینه های مختلف، نشان دهنده اهمیت این محصول خاص در نتیجه تنوع است.
همچنین شما تا اینجا متوجه شدید که تولید روغن نیز دارای فواید و مزایای زیادی نیز می باشد، حتی می تواند از خسارت های احتمالی چه بر بدن انسان وچه بر دستگاه های صنعتی جلوگیری نمایید. همچنین هر روغن با توجه با جایگاه مورد استفاده خود می تواند فواید مورد نظر و خاص خود را نیز داشته باشد.
بررسی مراحل تولید روغن صنعتی
تولید روغن صنعتی که با توجه به خواصی که دارند در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند، در طی چندین مرحله‌ی مختلف انجام می‌شود. در این قسمت به شکل دقیق‌تر و با ذکر جزئیات بیشتری به بررسی هر یک از مراحل تولید روغن‌های صنعتی می‌پردازیم.
بخش اصلی تشکیل دهنده‌ی روغن‌های صنعتی را، روغن‌های پایه تشکیل می‌دهند؛ در واقع می‌توان گفت که روغن‌های پایه یکی از مایحتاج اصلی تولید روغن‌های صنعتی هستند و هر چه کیفیت آنها بالاتر باشد، کیفیت روغن‌های صنعتی نیز بالاتر خواهد رفت و محصولات مرغوب‌تر تولید خواهد شد. در واقع از طریق ترکیب کردن روغن‌های پایه‌ی با کیفیت با افزودنی‌های مختلف که خواصی متفاوت دارند، روغن‌های صنعتی را تولید می‌کنند. پس می‌توان گفت که روغن پایه عنصر اصلی تولید انواع روغن صنعتی می‌باشد.
روغن‌های پایه‌ای که برای تولید مورد استفاده قرار می‌گیرند، ساختاری مانند مایع داشته و دارای ترکیبی از نفت خام می‌باشند؛ به عبارتی بخش اصلی روغن‌های پایه، نفت خام می‌باشد.
روغن پایه
روغن صنعتی را می‌توان با استفاده از روش‌های مختلفی تولید کرد؛ تجزیه‌ی مواد و محصولات نفتی مختلف و همچنین استفاده از روغن‌هایی که پیش‌تر مورد استفاده قرار گرفته‌اند و با نوعی قدیمی می‌باشند و تصفیه کردن آنها، از دیگر روش‌های تولید روغن‌های صنعتی می‌باشد.
از طریق هر یک از این روش‌ها می‌توان با کیفیت‌ترین روغن‌های صنعتی را تولید کرده و به بازار عرضه کرد. به کارگیری دستگاه‌ها و تکنولوژی‌های برتر و به روز جهان، نیاز اصلی به روغن پایه برای تولیدات روغن‌های صنعتی را کم کرده و با استفاده از این روش‌ها امکان تولید روغن با استفاده از روش‌های دیگری به جز روش اصلی تولید به وجود آمده است که پیش‌تر به آنها اشاره شد.
در بین این روش‌ها، تصفیه روغن صنعتی قدیمی و کارکرده از روش‌هایی پرطرفدارتر و پراستفاده‌تر می‌باشد.
همانطور که اشاره شد جهت تولید روغن صنعتی لازم است که افزودنی‌هایی که دارای ساختاری متفاوت و خواصی گوناگون هستند را به روغن‌های پایه اضافه کرد. افزودنی‌های مورد استفاده برای تولید روغن‌های صنعتی، ترکیباتی شیمیایی هستند که از طریق آنها و با اضافه کردن انواع مختلف آنها به روغن‌های پایه‌ای که برای تولید روغن‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند، تغییراتی در ویژگی‌های روغن‌های صنعتی به وجود آمده و باعث می‌شوند تا کیفیت روغن مورد نظر بالاتر رفته و تقویت شود.
البته باید اشاره کرد که لازم است میزانی کاملا مشخص و استاندارد از افزودنی‌ها با خواص مختلف را به روغن‌های پایه اضافه کرد. افزودنی‌هایی که جهت تولید انواع روغن صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند، خواص و ویژگی‌های اصلی که روغن لازم است داشته باشد را به وجود می‌آورند.
روش‌های تولید روغن صنعتی
برای تولید کردن انواع روغن‌های صنعتی، در ابتدا لازم است که نفت خامی را که باید جهت تولید به کار برود، تقطیر شود. برای تقطیر کردن نفت خام مورد استفاده، چند مرحله‌ی مختلف باید طی شود تا عملیات تقطیر به شکل کاملا دقیق و درست انجام شود. تقطیر نفت خام هم در خلا و هم در جو انجام می‌شود. با انجام دادن عملیات تقطیر نفت خام، باید یک لایه‌ی نفتی به دست بیاید که ویسکوزیته‌ای استاندارد و همچنین نقطه‌ی مشخص از ریزش و اشتعال را دارا باشد.
پس از این که عملیات تقطیر نفت خام به پایان رسید، نوبت به مرحله‌ی آسفالت‌گیری خواهد رسید. در این مرحله با تزریق کردن حلال خاصی که پروپان نامیده می‌شود، موادی که دارای خاصیت آسفالتی هستند و در قسمت تقطیر در محیطی دارای جو به وجود آمده‌اند را از داخل لایه‌ی نفتی حاصل شده در مرحله‌ی تقطیر بیرون می‌کشند و به عبارتی این مواد زائد را جدا می‌کنند.
پس از گذشت از مرحله‌ی آسفالت گیری و در مرحله‌ی بعدی برای تولید روغن صنعتی، لازم است که مواد اضافی که باعث آسیب زدن به ترکیب روغن می‌شوند را از آن خارج کرده و به تنظیم درجه‌ی ویسکوزیته‌ی روغن کمک کرد.
در مرحله‌ی بعدی لازم است که روغن صنعتی را در مرحله‌ای که موم‌گیری نامیده می‌شود تحت آزمایش قرار داده و از طریق انجام فیلتراسیون، به جداسازی پارافین‌های مضر برای ترکیب روغن اقدام کرد.
در مرحله‌ی نهایی تولید روغن صنعتی، مواد مضری همچون گوگرد و ازت و همچنین اکسیژن که در ترکیب روغن وجود دارد را از آن جداسازی می‌کنند. این کار باعث می‌شود تا مقاومت روغن و کیفیت آن در شرایط سخت بالا برود.
جمع بندی
همواره کاربردهای زیادی از صنعت نفت و گاز را در زندگی رومزه خود مشاهده می کنیم که یکی از این کاربردها، تولید روغن صنعتی می باشد. در صنایع مختلف استفاده می شود که کمک شایانی به این صنایع کرده است. از نحوه استخراج روغن صنعتی تا مزایا و ویژگی های این روغن ها در این مقاله پرداخته شد. روغن های صنعتی هم که از پالایشگاه ها استخراج می شود، به کارخانه هایآورده می شوند تا تصفیه و بازیافت نهایی بر روی آن ها صورت پذیرد و حذف ناخالصی های نهایی انجام شود.
