برای افراد بسیاری سوال است که آیا روغن موتور فاسد می‌شوند؟ آیا تاریخ انقضای روغن موتور در عملکرد آن نقش دارد؟ علائم پایان تاریخ مصرف روغن موتور چیست؟ در جواب همه‌ی این سوال‌ها باید بگوییم که بله؛ روغن موتور نیز فاسد می‌شود و تاریخ مصرف دارد. خرابی روغن موتور در عملکرد آن تاثیر خوبی ندارد و ممکن است که آلایندگی موتور را افزایش داده و عملکرد آن را دچار اختلال کند. بنابراین در زمان پایان تاریخ مصرف روغن موتور، سریعا باید برای تعویض آن اقدام کنید. همچنین در نظر داشته باشید که فاسد شدن روغن موتور می‌تواند سیستم روغن‌رسانی را معیوب کند که قدرت موتور را به شدت کاهش می‌دهد. در ادامه این مطلب با روغن سیتی همراه باشید تا شما را با روغن موتور فاسد و تاریخ انقضای روغن موتور بیشتر آشنا کنیم.
آیا روغن موتور منقضی می‌شود؟
سوالی که ذهن بسیاری از افراد دارای خودرو را درگیر کرده است، تاریخ مصرف روغن موتور است. اگر دارای خودرو هستید، به احتمال زیاد با مشکل منقضی شدن تاریخ مصرف روغن موتور مواجه شده‌اید. زمانی که تاریخ مصرف روغن موتور می‌گذرد، آلودگی زیاد در آن ایجاد می‌شود. فرقی نمی‌کند که این روغن در سیستم گردش روغن خودرو در حال کار باشد و یا در بطری خود بدون استفاده باقی بماند.
حتی مهم نیست که خودرو کار کند و یا نوع بطری نیز 1 یا 4 لیتری باشد. زمانی که تاریخ مصرف روغن به اتمام می‌رسد، کاربرد خود را از دست داده و دیگر قابل استفاده نخواهد بود. نکته قابل توجه در روغن موتورها این است که همه‌ی آن‌ها دارای تاریخ انقضا هستند، اما با توجه به طبیعی و یا مصنوعی بودن آن‌ها، تاریخ انقضا متفاوت است.
شرکت‌های نفتی درباره تاریخ انقضای روغن موتورها چه می‌گویند؟
یک نظر کلی از طرف شرکت‌ها تولید کننده روانکارها وجود دارد که می‌گوید، اگر روغن موتور بدون استفاده باقی بماند، ظرف آن باز نشده باشد، در بسته‌بندی خود و در دمای مناسب قرار گرفته باشد، روغن موتور برای مدت طولانی دوام می‌آورد که به معنی 2 سال برای روغن‌های طبیعی و 4 سال برای روغن‌های مصنوعی است. همچنین این شرکت‌ها پیشنهاد می‌دهند که روغن نباید بعد از مدت گفته شده مورد استفاده قرار بگیرند، زیرا دیگر توجیه کاربردی و اقتصادی برای کاربر نخواهد داشت.
توجه داشته باشید که برخی از تولیدکنندگان روغن موتور اصلا به این موضوع اشاره نمی‌کنند و حتی ممکن است که با استفاده از فرمولاسیون متفاوت، تاریخ خراب شدن این روغن‌ها کمتر باشد. بنابراین باید به طور مداوم و در بازه‌های زمانی کوتاه، روغن موتور را مورد بررسی قرار دهیم تا از آسیب دیدن موتور و دیگر قطعات جلوگیری کنیم. به طور کلی بررسی روغن موتورها هر 1 یا 2 ماه یک بار بسیار مناسب خواهد بود.توجه داشته باشید که برخی از تولیدکنندگان روغن موتور اصلا به این موضوع اشاره نمی‌کنند و حتی ممکن است که با استفاده از فرمولاسیون متفاوت، تاریخ خراب شدن این روغن‌ها کمتر باشد. بنابراین باید به طور مداوم و در بازه‌های زمانی کوتاه، روغن موتور را مورد بررسی قرار دهیم تا از آسیب دیدن موتور و دیگر قطعات جلوگیری کنیم. به طور کلی بررسی روغن موتورها هر 1 یا 2 ماه یک بار بسیار مناسب خواهد بود.
روغن موتور چگونه خراب می‌شود؟
توصیه‌های سازندگان در مورد ذخیره‌سازی روغن‌ها این است که بیشتر از 6 ماه تا 1 سال این محصولات را ذخیره نکنید، زیرا بعد از این مدت، استفاده از آن‌ها بی معنی خواهد بود. اگر روغن موتور را بعد از یک سال در خودرو استفاده کنید، برای استفاده از آن مدت زمان کمی باقی خواهد ماند، زیرا حال که شروع به کار کرده است، با آلودگی‌هایی که در روغن و خودرو قرار گرفته، طول عمر آن کمتر خواهد شد. دمای زیاد می‌تواند به روش‌های مختلف برروی روغن تاثیر بگذارد.
دمای بالا و داغ باعث کاهش ویسکوزیته روغن می‌شود که در صورت استفاده مکرر از آن، منجر به کاهش شتاب و قدرت خودرو شده و در نتیجه افزایش مصرف روغن، تجمع رسوبات و آسیب احتمال به سطوح موتور را در پی خواهد داشت. همچنین کاهش بیش از حد دما و سرما نیز می‌تواند باعث ایجاد لجن در روغن و مسدود شدن مسیرهای سیستم روغن‌رسانی به موتور شود که در نهایت قطع جریان روغن را به همراه دارد.
یکی دیگر از عوامل احتمالی تخریب روغن موتور، اکسیداسیون است. اگر درب روغن یکبار باز شده باشد، اکسیژن و دیگر گازها به درون آن نفوذ می‌کنند. همین امر نیز باعث ایجاد واکنش‌های شیمیایی در درون روغن شده و لجن و رسوب در آن به وجود می‌آید. در این حالت مقدار اسید روغن افزایش چشمگیری پیدا می‌کند و اگر این روغن در درون خودرو استفاده شود، باعث افزایش خوردگی در موتور خواهد شد. از آلودگی‌های دیگر که در درون روغن ایجاد می‌شود، می‌توان به آب و خاک اشاره کرد.
آیا نوع روغن در زمان تاریخ انقضای آن تاثیر دارد؟
اگر بخواهیم خیلی ساده جواب این سوال را بدهیم، به زبان ساده باید گفت که بله، نوع روغن در تاریخ انقضای آن تاثیر دارد. نکته کلیدی که درباره نوع روغن وجود دارد، این است که مواد به کار رفته در روغن‌ها طول عمر آن‌ها را تعیین می‌کنند. به طور مثال طول عمر روغن مصنوعی و نیمه مصنوعی از روغن طبیعی بیشتر است.
روغن معمولی و طبیعی از مواد پایه طبیعی مانند نفت ساخته شده‌اند؛ اما روغن‌های مصنوعی با واکنش و عمل‌های شیمیایی مختلف به وجود می‌آیند که تصفیه، تقطیر، تجزیه مولکولی و دیگر عمل‌ها را بر روی این روغن‌ها پیاده سازی می‌کنند. با استفاده از این روش‌های می‌توان ساختار مولکولی روغن را بازسازی و سفارشی سازی کرد تا با اهداف خاصی مانند تحمل بیشتر حرارت در موتورهای مدرن آن‌ها را بسازند. اگرچه امروزه این روغن‌ها با دستگاه‌ها و فرمول‌های پیشرفته به روغن‌های معمولی ساخته می‌شوند، اما ترکیبات افزودنی آن‌ها فرقی نکرده است.
آیا می‌توان از روغن موتور خراب استفاده کرد؟
استفاده از روغن خراب در موتور بدون شک هزینه گزافی به شما تحمیل می‌کند. روغنی که حاوی اسید اضافی یا آلاینده‌های خانگی باشد، به قطعات فلزی داخلی آسیب وارد می‌کند و تعمیر این قطعات آسیب‌دیده، بسیار گران تمام می‌شود. پس اگر از سلامت روغن مطمئن نیستید، با خرید یک بطری جدید از هزینه‌های تعمیر جلوگیری کنید.
روش صحیح نگهداری از روغن موتور
۱- استفاده از محفظه اصلی
بهترین جا برای نگهداری از روغن موتور، محفظه و بطری اصلی است. حتی پس از باز کردن درب بطری، بهتر است آن را در محفظه اصلی نگه دارید. تولیدکنندگان این مایع حیاتی از بهترین روش برای نگهداری روغن موتور باخبر هستند و به همین خاطر می‌توان به محفظه و بطری اصلی اطمینان کرد. انتقال روغن موتور به ظرف دیگر راه را برای ورود آلاینده‌های متعدد باز می‌کند.
۲- نگهداری در جای خشک
بطری و محفظه روغن موتور باید در جای خشک نگهداری شود، چون رطوبت دشمن روغن موتور است. البته رطوبت دیر یا زود وارد محفظه خواهد شد. با این حال، هر چه محفظه خالی‌تر باشد، فضای بیشتری برای تراکم رطوبت مهیا می‌شود. هوا همچنین باعث اکسیداسیون می‌شود.
۳- حفظ دمای مناسب
دمای مناسب برای نگهداری از انواع روغن‌موتورها بین ۳۲ و ۸۵ درجه فارنهایت است. مهم نیست که درب بطری باز است یا بسته، دما نباید کمتر از ۳۲ یا بیشتر از ۸۵ درجه فارنهایت باشد.
بعد از تعویض روغن چه کاری باید انجام داد؟
دفع روغن موتور اغلب توسط سازندگان خودرو نادیده گرفته می‌شود، اما وظیفه‌ای است که بسیاری از ما باید آن را انجام دهیم. اکثر شرکت‌ها توصیه می‌کنند که روغن ماشین خود را هر 5000 کیلومتر تعویض کنید تا مطمئن شوید که موتور بدون مشکل کار کرده و ماشین شما به عملکرد مطلوب خود را حفظ می‌کند. با این حال، تعداد کمی از تولیدکنندگان به شما می‌گویند که پس از تعویض روغن چه کار کنید و چگونه محفظه روغن قدیمی را تمیز کنید.
زمانی شما روغن را تعویض می‌کنید که مشکل داشته باشد؛ اما اگر در زمان تعویض روغن آن مشکل برطرف نشود، چه کار باید کرد. در برخی مواقع تعویض روغن باعث می‌شود تا آلودگی‌ها در درون محفظه و سیستم روغن‌رسانی باقی بماند، بنابراین بعد از اینکه روغن قدیمی را خارج کردید باید دستورالعمل‌‌ها مربوط به تمیز کردن محفظه روغن موتور و سیستم روغن‌رسانی را اجرا کنید تا روغن جدید به خوبی کار خود را شروع کرده و طول عمر آن کاهش نیابد.
سخن پایانی
در این مطلب درباره تاریخ انقضای روغن موتور اطلاعاتی را در اختیارتان قرار دادیم. روغن موتور در عملکرد خودرو تاثیر زیادی دارد و همیشه در خرید روغن موتور باید دقت داشته باشید، که بروغن موتور با بیشتری کیفیت و از بهترین برند خریداری شود. همانطور که گفتیم، تاریخ انقضا بر روی اکثر بسته بندی‌ها قرار می‌گیرد و در صورتی که آن را مشاهده نکردید، باید گفت که احتمالا روغن موتور تقلبی است. برای اطمینان می‌توانید به دنبال درجه بندی SAE و استاندارد API بر روی بسته بندی این روغن‌ها بگردید. در صورت درج شدن این دو مورد، می‌توان گفت که روغن اورجینال است.
