روغن هیدرولیک گردشی از روغن های مهم در ماشین آلات هیدرولیکی است که وظیفه آن روان کنندگی در قسمت فرمان خودرو و انتقال قدرت است. از تجهیزات که در آن ها از روغن هیدرولیک استفاده می کنند می توان به بیل های مکانیکی، ترمز های هیدرولیکی، سیستم فرمان، سیستم انتقال قدرت خودرو اشاره کرد. نقش این روغن در ماشین آلات هیدرولیکی در این است که به عنوان یک سیال، قطعات را به حرکت در می آورد و یا در به حرکت در آوردن آنها سرعت می بخشد. ماشین آلات هیدرولیکی زمانی بهترین کارایی را دارند، که تراکم پذیری روغن در آن ها برابر صفر باشد. این روغن دونوع دارد و به بازار لوازم خودرو ارائه می شود.
شاید این طور به نظر برسد که روغن های هیدرولیک فقط برای سادگی چرخش فرمان خودرو استفاده می شود ولی در صنایع از این روغن استفاده های بیشتری می شود. در ادامه این مقاله از روغن سیتی به بررسی خواص و کاربرد روغن هیدرولیک گردشی در صنایع می پردازیم.
روغن هیدرولیک گردشی چیست؟
روغن هیدرولیک گردشی، نوعی روغن است که برای استفاده در سیستم‌های هیدرولیکی و پنوماتیکی استفاده می‌شود. این روغن، به دلیل خواصش مانند دوام، پایداری و عدم تغییر شکل در شرایط سخت، بسیار مناسب برای کاربردهای صنعتی است. هدف اصلی استفاده از روغن هیدرولیک گردشی، تحمل فشار و دمای بالا در سیستم‌های هیدرولیکی و پنوماتیکی است که در ماشین‌آلات صنعتی، خودروها و هواپیماها کاربرد دارد. همچنین، روغن هیدرولیک گردشی به دلیل پایداری و عدم تغییر شکل می‌تواند در سیستم‌هایی که نیاز به حفظ فشار و شرایط یکسان دارند، استفاده شود.
ویژگی‌های روغن صنعتی گردشی
موضوع مهم دیگری که لازم است تحت بررسی قرار گیرد، ویژگی‌های روغن هیدرولیک گردشی است؛ همانطور که اشاره شد، کاربرد اصلی این نوع از روانکاوها به استفاده از آنها در سیستم‌هایی که ویژگی‌های هیدرولیکی برمی‌گردد.
برای مثال استفاده از این روغن‌ها در سیستم‌هایی هیدرولیکی مثل گیربکس، ماشین آلاتی که در صنعت نساجی مورد استفاده قرار می‌گیرند و یا در ماشین‌آلاتی که برای آنها از چرخ دنده استفاده می‌شود بسیار مرسوم است.
روغن صنعتی گردشی دارای انواع مختلفی است که عبارت‌اند از روغن‌های گردشی هیدرولیک و همچنین روغن‌های گردشی دنده صنعتی که این دو نوع از زیر مجموعه‌های بسیار پراستفاده‌ی روغن‌های گردشی به شمار می‌آیند.
این دو نوع از روغن گردشی در سیستم‌های هیدرولیکی و همچنین در سیستم‌هایی به کار می‌روند که دارای چرخ دنده هستند.
در اکثر سیستم‌های هیدرولیکی یا سیستم‌های دارای چرخ دنده، عوامل مختلفی باعث جذب آلودگی بیش از حد در این سیستم‌ها می‌شوند.
به همین علت برای تولید انواع مختلف روغن صنعتی گردشی که در چنین سیستم‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند، ترکیباتی به کار می‌روند که توانایی رفع چنین آلودگی‌هایی را دارا هستند.
با استفاده از این ترکیبات در ساختار انواع روغن‌های گردشی، آلودگی‌ها و ترکیباتی که در ساختار روغن مورد نظر اضافی هستند رفع می‌شوند.
روغن هیدرولیک گردشی باکیفیت به آسانی از ترکیبات اضافی و موادی که باعث آلودگی آنها می‌شود، جدا می‌شوند؛ از جمله‌ی این مواد می‌توان به آب و همچنین هوا اشاره کرد که تاثیرات مستقیمی در آلودگی و آسیب دیدن ترکیب روغن‌های صنعتی گردشی دارند.
روانکاری روغن هیدرولیک گردشی چگونه است؟
روغن هیدرولیک گردشی یک سری ادوات اصلی دارد مثل مخزن، پمپ، فیلترها و تجهیزات کنترلی. البته بعضی از سیستم‌های پیچیده‌تر و خاص‌تر تجهیزات بیشتری دارند مثل سانتریفیوژ و مبدل‌های حرارتی که هر یک وظیفه خاصی دارند.
پمپ روغن تمیز را با درجه حرارت مطلوب به درون سیستم می‌فرستد. پس از اینکه روغن صنعتی روانکاری و انتقال حرارت را انجام داد به مخزن اصلی برمی‌گردد.
در این قسمت برای جلوگیری از کاهش کیفیت روغن از روش‌های مختلف فیلتراسیون استفاده می‌شود. برخی از سیستم‌ها که گرمای بیشتری تولید می‌کنند به خنک‌کاری بیشتری نیاز دارند.
به همین دلیل از مبدل‌های حرارتی در سیستم گردش روغن استفاده می‌شود تا دمای روغن هیدرولیک گردشی در سطح مورد نظر حفظ شود. اگر در سیستمی میزان آلودگی بیشتر باشد یا نیاز به روغن خالص‌تری داشته باشیم در مسیر روغن گردشی از سانتریفیوژ هم استفاده می‌شود تا انواع ترکیبات آلاینده و آب و هوا در سیستم فیلتراسیون از روغن خارج شود.
فیلتراسیون از طریق گرما و استفاده از سیستم‌های مغناطیسی انجام می‌شود. تمام این مراحل باید به صورت دقیق مورد نظارت باشد به همین جهت در سیستم روغن گردشی از تجهیزات مختلف کنترل فشار، دما و … استفاده می‌شود تا روغن در وضعیتی پایدار روانکاری سیستم گردشی را انجام دهد.
در صورت کاهش کیفیت روغن در این سیستم‌ها نیاز نیست همه روغن موجود در سیستم را عوض کنید کافیست برای افزایش کیفیت روغن مقداری روغن هیدرولیک گردشی جدید به سیستم اضافه کنید.
ویژگی های روغن هیدرولیک گردشی
۱. روغن هیدرولیک گردشی قابلت فیلتراسیون دارد. برای روغن‌های گردشی آب‌وهوا یک نوع آلاینده محسوب می‌شود که باید در هنگام انجام عمل فیلتراسیون این دو آلاینده به‌راحتی از آن جدا شوند و روغن باید این خاصت مهم جداشدگی را داشته باشد.
۲. روغن گردشی خاصیت ضد اکسایش دارد یعنی در برابر اکسیداسیون مقاوم است. همچنین دارای ویژگی ضدخوردگی و زنگزدگی است به این دلیل که در سیستم‌های مختلف مثل سیستم‌های هیدرولیکی به دلیل وجود آب‌وهوا روغن سریع‌تر اکسید شده پس باید دارای خاصیت ضدخوردگی و ضداکسایش باشد.
۳. این روغن خوب و مرغوب از ایجاد و تشکیل لجن و کف جلوگیری می‌کند.
زمان تعویض روغن هیدرولیک گردشی
عوامل مختلفی ازجمله نوع کارکرد در تعیین زمان تعویض روغن تأثیر دارد و نمی‌توان یک زمان مشخص و یکسان برای تعویض روغن هیدرولیک تمامی خودروها تعیین کرد.
می‌توانید از طریق کیفیت روغن هم زمان تعویض آن را متوجه شوید. هر گونه تغییر رنگ و بو در روغن مثل تیره یا مات شدن و بوی سوختگی نشان از رسیدن زمان تعویض روغن هیدرولیک است.
اگر در تعویض روغن سهل‌انگاری کنید ممکن است خسارت جدی و جبران‌ناپذیری برای خودرو ایجاد کند. روغن هیدرولیک در سیستم خودرو نقش انتقال‌دهنده انرژی را به عهده دارد و اگر کیفیت آن پایین باشد سیستم ماشین با اختلاف یا توقف مواجه خواهد شد.
از جمله عواملی که موجب فساد سریع روغن می‌شود دمای بالا است که نواحی گرمسیر سرعت فساد روغن را بالا می‌برد. پس بهتر است روغن هیدرولیک در مناطق گرم با فاصله زمانی کم تعویض شود.
روغن‌های صنعتی ویسکوزیته متفاوتی دارند به همین دلیل هرگز نباید دو روغن صنعتی با هم مخلوط کنید. بهتر است اول روغن کهنه را تخلیه کرده بعد روغن تازه را جایگزین کنید. روغن‌های هیدرولیک در بسته‌بندی‌های گالنی و چند لیتری تولید و به بازار عرضه می‌شوند.
اکنون نوبت آن رسیده که نشانه های تعویض روغن را بدانیم:
- اگر رنگ ظاهری روغن تیره شده باشد.
- کف کردن روغن
- استشمام بوی سوختگی از روغن
- بالا رفتن میزان گرانروی روغن
- اگر رنگ ظاهری روغن مات شده باشد.
- کاهش میزان سطح روغن
- آلودگی روغن با توجه به اکسیده شدن آن
عوامل موثر در انتخاب روغن هیدرولیک گردشی
- خواص فیزیکی: انبساط حرارتی، چگالی، کاویتاسیون ،انبساط حرارتی، رینولدز بحرانی
- سازگاری: سازگاری داشتن با آب بندی ها، فلزات، سیالات و پذیرش مواد اصلاح کننده
- توانایی کار کردن در دمای بالا: اکسیداسیون، نقطه تبخیر، نقطه اشتعال، مقاومت حرارتی بالا
- ایمنی: مقاوم دربرابر حرارت و ضد آتش بودن، سمی و بودار بودن
- روغنکاری: توانایی حمل بار، سطح کیفی روانکاری، تغییرات ویسکوزیته در برابر تغییران دما
- خاصیت الکتریکی: مقاوم دربرابر ولتاژ های ناگهانی،ضریب هدایت، قطبی شدن در میدان های مغناطیسی
خلاصه مقاله
روغن هیدرولیک گردشی یکی از روغن های مهم در ماشین آلات هیدرولیکی است که برای روان کنندگی در قسمت فرمان خودرو و انتقال قدرت استفاده می شود. در صنایع نیز از این روغن برای سیستم‌های هیدرولیکی و دارای چرخ دنده استفاده می شود. روغن هیدرولیک گردشی دو نوع دارد که به بازار لوازم خودرو ارائه می شود و برای جلوگیری از کاهش کیفیت روغن از روش‌های مختلف فیلتراسیون استفاده می شود. برای حفظ راندمان سیستم، تجهیزات کنترلی مورد استفاده قرار می گیرند. در صورت کاهش کیفیت روغن، می توان مقداری روغن هیدرولیک گردشی جدید به سیستم اضافه کرد.
- -روغن هیدرولیک گردشی باید قابل فیلتراسیون باشد و خاصیت جداشدگی داشته باشد.
-این روغن خاصیت ضد اکسیداسیون، ضدخوردگی و زنگزدگی دارد و از تشکیل لجن و کف جلوگیری می‌کند.
-زمان تعویض روغن هیدرولیک گردشی توسط عوامل مختلف تعیین می‌شود و نباید با سهل‌انگاری انجام شود.
-روغن‌های صنعتی با یکدیگر مخلوط نشوند و بهتر است روغن کهنه را تخلیه کرده بعد روغن تازه را جایگزین کنید.
-نشانه‌های تعویض روغن شامل تیرگی رنگ، کف کردن روغن، بوی سوختگی، بالا رفتن گرانروی و کاهش سطح روغن می باشد.
-عوامل موثر در انتخاب روغن هیدرولیک گردشی شامل خواص فیزیکی، سازگاری، توانایی کار در دمای بالا، ایمنی، روغنکاری و خاصیت الکتریکی هستند.
سوالات متداول
۱. چرا باید روغن هیدرولیک گردشی قابل فیلتراسیون باشد؟
به دلیل آلاینده های آب و هوا که در هنگام فیلتراسیون باید به راحتی جدا شوند.
۲. چرا روغن گردشی باید دارای خاصیت ضد اکسیداسیون، خوردگی و زنگزدگی باشد؟
به دلیل وجود آب و هوا در سیستم‌های مختلف مثل سیستم های هیدرولیکی که باعث اکسیداسیون سریع‌تر روغن می‌شود.
۳. چگونه روغن هیدرولیک گردشی از ایجاد و تشکیل لجن و کف جلوگیری می‌کند؟
با داشتن خاصیت جداشدگی مناسب که از ایجاد لجن و کف جلوگیری می‌کند.
۴. چگونه می‌توان زمان تعویض روغن هیدرولیک گردشی را تشخیص داد؟
از طریق کیفیت روغن مثل تغییر رنگ و بو و یا کاهش میزان سطح روغن.
۵. چه عواملی موجب فساد سریع روغن می‌شوند؟
دمای بالا که نواحی گرمسیر سرعت فساد روغن را بالا می‌برد و همچنین مخلوط کردن دو روغن صنعتی با هم.
