اهمیت روان کننده های مناسب برای مواد غذایی : اهمیت روانکنندههای غذایی مانند گریس خوراکی در فرآوری مواد غذایی را نمیتوان نادیده گرفت. این روانکنندههای تخصصی نقش مهمی در حفظ یکپارچگی، ایمنی و بهداشت تاسیسات تولید مواد غذایی دارند. بر خلاف روانکننده های معمولی، این روانکارها با مواد غیر سمی فرموله میشوند و با استانداردهای نظارتی سختگیرانه مطابقت دارند تا در صورت تماس تصادفی، محصولات غذایی را آلوده نکنند.
استفاده از روانکنندههای نامناسب در تجهیزات فرآوری مواد غذایی میتواند منجر به آلودگی محصول و در نتیجه فراخوانهای پرهزینه، به خطر افتادن ایمنی مصرفکننده و آسیب به شهرت برند شود. علاوه بر این، استفاده از این روانکارها آرامش خاطر را برای تولیدکنندگان، تنظیمکنندهها و مصرفکنندگان فراهم میکند و تضمین میکند که عملیات فرآوری مواد غذایی از بالاترین استانداردهای کیفیت، ایمنی و انطباق پیروی خواهد کرد. در بخشهای پیش رو با روغن سیتی همراه باشید تا به طور جزئیتر به اهمیت روانکنندههای مناسب برای مواد غذایی بپردازیم.
آشنایی با روغن های ماشین آلات صنایع غذایی
صنایع غذایی یکی از بزرگترین و مهم ترین صنایع فعال است. در این صنعت از ماشین آلات مختلفی استفاده می شود که هر کدام از آن ها برای بهبود در عملکرد خود، به رسیدگی نیاز دارند. یکی از مهمترین موادی که برای بالا بردن راندمان کاری این ماشین آلات کاربرد دارد، روغن های ماشین آلات صنایع غذایی است. این روغن ها یکی از انواع روغن های صنعتی هستند که برای روانکاری قطعات مختلف ماشین آلات استفاده می شوند.
از آن جایی که صنایع غذایی یکی از حساس ترین صنایع بوده و ارتباط مستقیم با سلامتی انسان دارد، روغن هایی که تحت عنوان روغن های ماشین آلات صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند، با سایر روغن های صنعتی موجود در بازار متفاوت هستند. در این صنایع، ایمنی مواد غذایی حرف اول را می زند. از این رو نیاز است تا از روغن هایی برای ماشین آلات استفاده شود که به هیچ عنوان آسیبی را متوجه مواد غذایی تولید شده نکند.
همچنین این روغن ها باید در برابر مواد پلاستیکی و لاستیکی که به عنوان نگهدارنده مواد غذایی استفاده می شوند، رفتاری خنثی داشته باشند. گفتنی است که روغن های ماشین آلات صنایع غذایی نباید هیچ گونه تاثیری بر روی مزه و یا رنگ مواد غذایی بگذارند. روغن هایی که در این صنایع حساس به کار می روند، باید دارای تأییدیه های جهانی بوده و این اطمینان را ایجاد کنند که هیچ گونه تداخلی با مواد غذایی تولیدی نخواهند داشت.
مزایای استفاده از روان کننده های مناسب برای مواد غذایی
ماشین آلاتی که در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند، از حساسیت بالایی برخوردارند. این ماشین آلات نباید به هیچ عنوان فرسوده شده و یا زنگ بزنند. همچنین در زمان استفاده از آن ها نباید حرارت تولیدی، بیش از اندازۀ مشخصی باشد. از این رو نیاز است تا از روغن های ماشین آلات صنایع غذایی استفاده شود. این روغن ها می توانند از اصطکاک بین قطعات مختلف جلوگیری کرده و با قدرت انتقال حرارتی که دارند، اجازه بالا رفتن دمای قطعات را ندهند.
از سوی دیگر با جلوگیری از نشست آلاینده ها و آلودگی ها، باعث تمیز شدن و پاکیزه شدن هر چه بهتر قطعات مختلف ماشین آلات صنایع غذایی می شوند. از دیگر مزایای استفاده از چنین روغن هایی می توان به کاهش فرسودگی، ساییدگی و موارد این چنینی اشاره کرد. همچنین باعث افزایش طول عمر قطعات و ماشین آلات می شوند. روغن های ماشین آلات صنایع غذایی می توانند به سادگی بهره وری این ماشین آلات را افزایش داده و سود آوری کارخانجات مواد غذایی را بیشتر کنند.
استانداردهای NSF
روانکاری بهینه در هر فرآیند تولید یک نکته مهم است. به طور خاص در تولید غذا و نوشیدنی، باید در این مورد تعادل برقرار شود. روانکاری ماشینآلات و ایمنی مواد غذایی هر دو مهم هستند. در حالی که ماشینها برای عملکرد روان نیاز به روغنکاری دارند، باید مراقب باشید تا از آلودگی شیمیایی جلوگیری شود. استفاده از روانکنندههای غذایی و از همه مهمتر استفاده صحیح از آنها یکی از راههای کاهش آلودگی مواد غذایی ناشی از تماس شیمیایی است.
روانکنندههای غذایی با پایه و مواد افزودنی ساخته میشوند که برای استفاده در اطراف مناطق فرآوری مواد غذایی ایمن هستند. بنیاد بینالمللی بهداشت ملی(National Sanitation Foundation ) (NSF) طیف گستردهای از ترکیبات شیمیایی مورد استفاده در محصولات، از جمله روانکنندهها که با دستورالعملهای کلیدی ایمنی مواد غذایی منطقهای و جهانی و همچنین مقررات صنعتی مطابقت دارند را ثبت میکند
. علائم ثبت NSF اغلب یکی از معدود مواردی است که توسط شرکتهای غذا و نوشیدنی در سطح جهان پذیرفته شده است. ثبت NSF نشان میدهد که یک روانکننده با شیوه های ایمنی مواد غذایی که توسط آژانس های نظارتی جهانی اتخاذ شده است، همسو است.
بنابراین سوال اینجاست برنامههای انطباق NSF برای روانکنندههای درجه غذایی چیست و چرا آنها مهم هستند؟
طبقه بندی روان کننده های مناسب برای مواد غذایی
وزارت کشاورزی ایالات متحده (USDA) مشخصات اصلی (روانکننده¬های) موادّ غذایی یعنی H2، H1 و H3 را ارائه داده است. تأییدیه¬ی یک روان¬کننده¬ی جدید و ثبت آن در یکی از این طبقه¬بندی¬ها، به فهرست اجزاء تشکیل¬دهنده¬ی آن بستگی دارد.
روانکای های H1
روان¬کننده¬های H1 روان¬کننده¬های موادّ غذایی مورد استفاده در محیط¬های فرآوری موادّ غذایی بوده که در آن¬ها امکان تماس تصادفی با موادّ غذایی وجود دارد.
روانکای های H2
روان¬کننده¬های H2 روان¬کننده¬های موادّ غذایی مورد استفاده در تجهیزات و قطعات ماشینی که در آن¬ها امکان تماس (با موادّ غذایی) وجود ندارد، می-باشند.
روانکای های H3
روان¬کننده¬های H3 روان¬کننده¬های غذایی معمولاً از نوع روغن¬های خوراکی هستند و جهت اجتناب از زنگ-زدگی در قلّاب¬ها (چنگک¬ها)، چرخ¬دستی¬ها و ابزار مشابه استفاده می¬شوند.
تصمیم¬گیری و درک وجود یا عدم وجود احتمال تماس دشوار بوده و افراد بسیاری از نظر انتخاب یا ، از نظر ایمنی به اشتباه افتاده¬اند.
NSF همچنین محصولاتی که مطابق با استانداردهای ISO 21469 برای روانکنندههای غذایی هستند را تایید میکند (و به صورت آنلاین فهرست میکند). ISO 21469 مرحله ای از ثبت H1 است زیرا فراتر از فرمولاسیون و مواد تشکیلدهنده است و شامل کنترل کیفیت و ارزیابی ریسک است. روانکنندههای درجه غذایی باید مطابق با FDA 21 CFR 178.3570 ایالات متحده فرموله شوند.
استفاده از یک روانکننده غذایی نیز میتواند بخشی فعال از سیستم نقطه کنترل بحرانی تجزیه و تحلیل خطر (HACCP) یک کارخانه باشد. HACCP یک سیستم مبتنی بر دانش است که با هدف کنترل خطرات ایمنی مواد غذایی در داخل کارخانه به عنوان راهی برای کاهش خطر آلودگی مواد غذایی است. گواهی HACCP بسیار توصیه میشود زیرا نشاندهنده تعهد به ایمنی مواد غذایی از برداشت تا مصرف است.
HACCP بر اساس هفت اصل اساسی ساخته شده است:
- تجزیه و تحلیل خطر
- شناسایی نقاط کنترل بحرانی (CCPs)
- ایجاد محدودیت های بحرانی
- رویه های نظارت
- اقدامات اصلاحی
- رویههای تأیید
- رویههای ثبت و اسناد
برخی از مراکز فرآوری مواد غذایی کد رنگی را به عنوان بخشی از طرح HACCP خود اجرا میکنند. یک سیستم کدگذاری رنگ به کاهش اختلاط محصول در یک محیط متنوع و چند زبانه کمک میکند.
تماس مستقیم، روانکنندههای 3H به عنوان مواد آزادکننده در تابههای پخت، تقسیمکنندههای خمیر، برشها، چاقوها، سینیها، گریلها، تابهها، قلابها و سایر تجهیزات پردازش مواد غذایی استفاده میشود. این روانکنندهها همچنین میتوانند به عنوان پوشش روی تخممرغ، میوهها و سبزیجات و به عنوان یک عامل رفع کف استفاده شوند.
روانکارهای H1 همان عملکردهای اساسی روانکارهای معمولی را انجام میدهند و در عین حال مطابق با مقررات ایمنی مواد غذایی هستند. بسته به کاربرد، روانکنندههای غذایی H1 برای محافظت در برابر زنگ زدگی، سایش و خوردگی فرموله میشوند. خواص فشار شدید و پایداری اکسیداسیون نمونههایی از ویژگیهایی هستند که ممکن است در روانکنندههای غذایی H1 یافت شوند.
این روانکنندهها همچنین باید سازگاری خود را با الاستومرهای معمولی که اغلب در آببندیها استفاده میشوند، حفظ کنند. روانکنندههای H1 را میتوان به عنوان ضد زنگ یا عامل رهاکننده بر روی واشر و مهر و موم استفاده کرد. سیالات هیدرولیک، گریس ها و روانکنندههای دنده، روانکنندههای معمولی H1 هستند که در تاسیسات فرآوری مواد غذایی استفاده میشوند.
روغن ماشین آلات صنایع غذایی خوب چه ویژگی هایی دارد؟
همانطور که متوجه شدید، انتخاب یک روغن مناسب برای ماشین آلات و قطعاتی که در صنایع غذایی کاربرد دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است. از این رو باید در تولید آن ها استانداردهای مختلفی لحاظ شود که کیفیت هرچه بیشتر آن ها را تضمین کند. مؤسسه های بزرگ جهانی بعد از جمع آوری فاکتورهای مهمی که در تولید یک روغن صنعتی مناسب مورد نیاز است، در نهایت به استاندارد جهانی API دست پیدا کردند و آن را به عنوان شاخصی مهم در میزان کیفیت روغن های تولیدی معرفی کردند.
استاندارد API نشان دهندۀ این موضوع است که روغن صنعتی تولیدی برای ماشین آلات صنایع غذایی دارای کیفیت و کارایی مناسب است و امروزه کشورهای زیادی تنها از روغن های صنعتی ای استفاده میکنند که این استاندارد را داشته باشند. در کنار این استاندارد، استانداردهای دیگری همچون ACEA و ILSAC نیز وجود دارند که نشان دهندۀ کیفیت هرچه بیشتر روغن صنعتی تولیدی هستند. از این رو باید در هنگام انتخاب یک روغن مناسب برای ماشین آلات مواد غذایی، این استانداردها را مد نظر قرار داد.
نتیجه گیری
یکی از مهمترین و حساس ترین صنایع موجود، صنایع غذایی است. به همین دلیل، باید در ماشین آلات و قطعات مختلف آنها از بهترین و باکیفیت ترین روغن های صنعتی استفاده شود. روغن های ماشین آلات صنایع غذایی نباید هیچگونه تداخلی با مواد غذایی و یا محفظه های نگهدارندۀ آن ها داشته باشند. این روغن ها می توانند با بالا بردن عملکرد، کارایی و همچنین محافظت هرچه بهتر از قطعات، باعث افزایش بهره وری و سودآوری شوند.
