مهمترین ویژگی روغن موتور خودرو : احتمالاً شما نیز در زمان مراجعه به تعمیرگاه و فروشگاههای تعویض روغن موتور خودرو، به جای توجه به کارکرد و هماهنگی روغن با خودرو به تبلیغات فروشنده، قیمت، نوع برند و مارک روغن موتور وغیره توجه میکنید. در حالی که اگر اطلاعات لازمه را در این زمینه داشته باشید، به مهمترین ویژگی مدنظری روغن موتور برای خرید آن توجه خواهید کرد.
تعویض روغن موتور خودرو جزو ضروریترین و مهمترین اقداماتی است که حتماً باید در رسیدگیهای دورهای خودرو انجام داد. در واقع روغن موتور با کیفیت و تعویض به موقع آن برای سالم ماندن موتور خودرو، افزایش عمر مفید اتومبیل و جلوگیری از دردسرهای آینده ضروری میباشد. اما برای کسب این هدف سؤالات زیادی از قبیل؛ چه نوع روغن موتوری برای خودرو مناسب است؟ مهمترین ویژگی روغن موتور خودرو چیست؟ بهترین زمان برای تعویض روغن موتور چه موقعی است؟ وغیره ذهن رانندگان را مشغول کرده است.
در این مطلب از روغن سیتی قصد داریم که ضمن ارائه توصیههای کاربردی و مهم در هنگام خرید روغن موتور خودرو، به مهمترین ویژگیهای آن نیز اشاره کنیم.
چگونه روغن موتور مناسب پیدا کنیم؟
از لحظه استارت زدن تا لحظه خاموش کردن خودرو، روغن موتور حضوری مداوم داخل پیشرانه اتومبیل باید داشته باشه، کیفیت مناسب روغن موتور به عوامل مختلفی بستگی داره از جمله عوامل مختلف میتوان به :
- داشتن گرانروی مناسب
- ضریب اصطکاک بسیار پایین
- توانایی روانکاری بخش های مختلف و قطعات متحرک موتور
- سازگاری با ترکیبات پلیمری موجود دارای اثرات بازدارندگی خوب در مقابل زنگ زدگی، خوردگی، اکسیداسیون و سایش
همچنین روغن های موجود بازار به دو گروه تک درجه ای MonoGrade و چهارفصل Multi Grade تقسیم بندی می شود که امروزه با توجه به تکنولوژی مورد استفاده در موتورهای امروزی، گروه دوم همواره از سوی کارشناسان توصیه می شود.
انجمن مهندسی خودرو، روغن های موجود بازار رو مطابق طبقه بندی SAE تقسیم بندی کرده ، به صورتی که با نمادی شامل دو عدد و یک حرف لاتین مشخص شده.
در این تقسیم بندی عدد قبل از حرف W نشان دهنده گرانروی روغن در دمای پایینه که هرچه کمتر باشه روغن مورد نظر در دمای کمتری قابل استفاده است، اما در مقابل عدد بعدی که نشان دهنده گرانروی در دمای بالا برای روغن است هرچه بیشتر باشه روغن مذکور در دمای بالاتر چسبندگی بیشتری خواهد داشت.
نکات مهم در خرید روغن موتور چیست؟
برای راهنمای خرید روغن موتور میتوان نکات مهمی را متذکر شد، اما دقت به برخی از موارد باعث میشود؛ شما بهترین نتیجه را از خرید و استفاده روغن ماشین داشته باشید تا سلامت خودرو به خطر نیافتد. این عوامل شامل:
- گرانروی یا ویسکوزیته (غلظت) روغن موتور
- درجه استاندارد کیفی روغن موتور
- غلظت روغن موتور یا همان SAE
- شاخص API
- نوع روغن پایه (معدنی، سینتتیک و نیمه سنتتیک) استفاده شده در روغن موتور
ویسکوزیته چیست؟
گرانروی یا همان ویسکوزیته یک ماده پارامتری است و با توجه به آن میزان مقاومت در برابر جاری شدن نشان داده میشود. این پارامتر را میتوان یکی از مهمترین موارد در بحث راهنمای خرید روغن موتور دانست. البته ویسکوزیته را با نام لزجت هم میشناسند. در حقیقت ویسکوزیته در مایعات بر اثر نیروی جاذبه بین مولکولی به وجود میآید و با دما رابطه معکوس دارد. به طور مثال: هر چه دما بالاتر باشد، میزان ویسکوزیته مایعات کاهش پیدا میکند. همچنین با توجه به این توضیحات، روغن موتورهایی که ویسکوزیته بالاتر دارند، دلیل بهتری برای روغن کاری و عملکرد نرمتر خودرو خواهند داشت.
نقطه مقابل این روغنهای موتور این است که گرانروی کمتر دارند، اما در زمان استارت خودرو سریعتر فعال میشوند اما عملکرد روان کنندگی کمتری دارند.
دقت کنید که در راهنمای خرید روغن موتور، میزان گرانروی یا همان ویسکوزیته نوشته شدهاست و با توجه به دو فاکتور مهم دیگر که API و SAE نام دارند، میتوانید بهترین روغن موتور را خریداری کنید.
غلظت روغن موتور یا همان SAE
همانطور که اشاره شد، گرانروی تاثیر بهسزایی در عملکرد یک روغن ماشین خوب دارد. شاخص کیفیت روغن موتور بعدی که در راهنمای خرید روغن موتور میتوان به آن اشاره کرد، SAE است. این شاخص توسط انجمن مهندسهای خودرو، برای تعیین گرانروی یک روغن موتور به عنوان استاندار مشخص شدهاست. برای اینکه بتوان شاخص روغن موتور را مطالعه کرد، کافی است که اطلاعات مندرج در بطری روغن موتور را مشاهده کنید تا از میزان غلظت روغن موتور مطلع شوید. سوالی که پیش میآید این است که چگونه متوجه شویم، غلظت روغن موتور را به درستی انتخاب کردهایم؟ در ادامه درباره مشخص کردن غلظت روغن موتور توضیح خواهیم داد.
چگونگی مشخص کردن غلظت روغن موتور
برای اینکه بتوان میزان غلظت روغن موتور را مشخص کرد، اعداد و حروفی در بطری درج شده که هر کدام معنای مختص به خود را دارد. این اعداد و حروف اغلب به صورت 10W-40 / 05W-40 / SAE: 20W-50درج میشوند.
در راهنمای خرید روغن موتور به توضیح این اعداد میپردازیم:
- عدد قبل از حرف W: عدد قبل از حرف W، نشان دهنده گرانروی موتور و دمای پایین در فصل سرما است، پس نتیجه میگیریم که هر چه این عدد کوچکتر باشد، روغن موتور هم رقیقتر است. مقدار این عدد میتواند در زمستان و برای استارت ماشین نقش مهمی را ایفا کند؛ زیرا برای روغن کاری موتور بهتر است که روغن میزان بیشتری رقیق باشد تا تمام قطعات را به خوبی پوشش دهد. بهتر است برای روغن کاری خودرو به عدد قبل از حرف W دقت داشته باشید تا هنگام استارت زدن به خصوص در فصل سرما دچار مشکل نشوید.
- عدد دوم بعد از حرف W: عدد دوم بعد از حرف W در راهنمای خرید روغن موتور نشان دهنده این است که روغن موتور تا چه درجه حرارتی از دمای محیط میتواند گرانروی را حفظ کند. با توجه به دمای محیط و دمای داخل موتور ممکن است، روغن موتور میزان چسبندگی و رقیق بودن خود را از دست دهد. برای اطمینان از این موضوع هر چه عدد بعد از حر ف W بزرگتر باشد، روغن موتور بهتری را انتخاب کردهاید تا در دمای بالا چسبندگی بیشتری بین مولکولهای روغن موتور باشد. همچنین این موضوع بر سلامت موتور ماشین و وسیله نقلیه شما، تاثیر مستقیم دارد.
شاخص API چیست؟
هنگام استفاده از راهنمای خرید روغن موتور استاندار API میتواند، شما را یاری کند. در این استاندارد از حرف S برای موتورهای بنزینی و از حرف C برای موتورهای دیزلی استفاده خواهند کرد. حرف دوم سطح کیفیت روغن موتور است و بین حروف A تا N متغیر خواهد بود. توجه داشتهباشید که هر چه حروف شاخص api روغن موتور بالاتر رود، کیفیت روغن موتور استفاده شده بیشتر است. همچنین استفاده از روغن موتور در زمستان به این استاندارد نیاز دارد.
برای اینکه بتوان میزان غلظت را مشخص کرد، حروف و اعداد روغن موتور که روی بطری درج شده، هر کدام معنای مختص به خود را دارد. این اعداد و حروف اغلب به صورت 10W-40 / 05W-40 / SAE: 20W-50 درج میشوند.
شاخصهای قدیمی به صورت SA/SB/SC/SD/SE/SF بوده و این روغنها از کیفیت کمتری برای موتور برخوردار بودهاند که بیشتر هم برای خودروهای قدیمیتر استفاده شدهاست. با پیشرفت تکنولوژی این روغنها با سطح کیفیتی که دارند دیگر مورد استفاده قرار نگرفته و در خودروهای جدید از روغن موتورهایی با شاخص SJ/SL/SM/SN استفاده میشود.
3 ویژگی روغن موتور خودرو
در ادامه با 3 مورد از ویژگیهای یک روغن موتور خوب آشنا میشوید:
1. شاخص گرانروی بالا
شاخص گرانروی یا ویسکوزیته در اصل مقاومت سیالات در برابر جریان است. گرانروی بیشتر به معنای جریان کندتر و سیال غلیظتر است. به منظور اطلاع از کیفیت روان کننده، توجه به ویسکوزیته آن در دماهای مختلف بسیار مهم است، بدین منظور شاخص ویسکوزیته توسط E.Dean و G.Davis در سال 1929 معرفی شد.
ویسکوزیته با درجه حرارت تغییر میکند تا از عملکرد در هر شرایط اطمینان حاصل شود. بنابراین، شاخص ویسکوزیته توانایی روغن موتور برای مقاومت در برابر جریان در دماهای بالا را اندازه گیری میکند. معمولا در روغن موتورهای معمولی برای اینکه بتوانند شاخص ویسکوزیته را تغییر دهند و به بسیاری از خواص دست یابند، از افزودنیهای روغن موتور استفاده میکنند.
2. پایداری حرارتی
یکی دیگر از ویژگیهای مهم که یک روغن موتور خوب باید داشته باشد پایداری بالای دمای آن است. روغن موتور خوب باید بتواند موتور را در دمای پایین روشن کند و در دمای بالا پایدار باشد. در غیر این صورت پایداری حرارتی ضعیف میتواند منجر به از بین رفتن موتور شما به دلیل گرانروی زیاد شود.
3. پایداری اکسیداسیون
یکی دیگر از ویژگیهای مهم که یک روغن موتور خوب باید داشته باشد پایداری اکسیداسیون است. منظور از اکسیداسیون، واکنش شیمیایی است که بین روغن روانکننده و اکسیژن اتفاق میافتد. در صورت افزایش میزان اکسیداسیون، نه تنها عمر روغن موتور یا روان کننده کاهش مییابد؛ بلکه ویسکوزیته بالایی در روغن ایجاد میکند که منجر به تولید لجن میشود. برای اینکه موتور شما به درستی کار کند، باید روغن موتوری را انتخاب کنید که از ترکیب با اکسیژن خودداری کند. به این ترتیب، موتور اتومبیل یا دوچرخه شما بدون آسیب میماند و روان کننده میتواند برای مدت زمان طولانی کار کند.