موتورهای کمپرسور اسکرو برای روانکاری بهتر و دقیق‌تر به روغن مخصوص به خود احتیاج دارند. این روغن به آنها کمک میکند تا درست و کارآمد عمل کنند. علاوه بر این، استفاده از روغن کمپرسور اسکرو به کاهش اصطکاک بین اجزای مختلف موتور کمک میکند که منجر به تولید گرمای کمتر، مصرف انرژی کمتر و عمر طولانی‌تر میشود.
توجه به این نکته ضروری است که کمپرسورهای بدون روغن نیز در دسترس هستند، اما بدون روغن بودن به این معنی نیست که نیازی به روغن کاری ندارند. بلکه این کمپرسورها از قبل روانکاری شده‌اند و نیازی به مصرف کردن نهایی برای نگهداری و تعویض روغن کمپرسور ندارند. در ادامه به بررسی روغن کمپرسور اسکرو و خرید انواع روغن همانند بهران سمند از روغن سیتی می‌پردازیم.
روغن کمپرسور اسکرو چیست؟
کمپرسورها برای اجرای خوب فرآیند تولید، به روغن نیاز دارند. کمپرسورهای روغن کاری شده در انواع مختلفی از جمله لوپ، پیچ، حلقه سیال، اسکرول و تیغه موجود هستند. روغن کمپرسور اسکرو یک جزء حیاتی در حفظ هوای فشرده است.
- روغن که در درجه اول یک خنک کننده است، گرمای تولید شده در طول فرایند فشرده سازی را حذف میکند.
- روغن کمپرسور با کیفیت، با استفاده از مواد افزودنی مختلف برای جلوگیری از سایش فلز و پارگی قطعات در حال چرخش استفاده میشود. به عبارت دیگر روغن کمپرسور اسکرو سیستم را خنک میکند تا المنت بیش از حد گرم نشود.
- روغن کمپرسور اسکرو نیز روتورها را روغن کاری کرده و محفظه تراکم را آب بندی میکند.
- از آنجایی که روغن کمپرسور برای خنک کاری و آب بندی استفاده میشود، باید روغنی خاص و مرغوب باشد و با روغنهای جایگزین مانند روغن موتور تعویض نشود.
- روغن کمپرسور اسکرو فضایی که هوا در آن فشرده میشود را آب بندی میکند.
معرفی انواع روغن کمپرسور اسکرو
مدلهای مختلفی از کمپرسورهای اسکرو وجود دارد، اما به طور کلی سه نوع کمپرسور اسکرو که بیشتر در بازار موجود است را توضیح می‌دهیم.
نوع اول روغن | کمپرسور اسکرو خشک
این نوع کمپرسور همانطور که از نامش پیدا است، کاملا غیر روغنی بوده و هیچ روغنی در آن وجود ندارد. در این نوع کمپرسور به دلیل عدم استفاده از روغن در صنایع دارویی و غذایی کاربرد فراوانی دارد. این مدل از کمپرسورهای اسکرو دمای بالا را تحمل نمی‌کنند و همچنین در زمان بالا بودن دور موتور نمی‌توانند در فشار بالا کار کنند.
حداکثر نسبت فشار آن 3 است به بیان ساده‌تر، فشار مرتبط به هوایی که خارج میشود 3 برابر فشار هوایی است که وارد کمپرسور میشود. به طور کلی کمپرسور اسکرو بدون روغن نسبت به نوع روغن حساسیت بیشتری داشته و نیاز به نگهداری کمتری دارد. یکی از مدلهای کمپرسور خشک، سری واحدهای چند مرحله‌ای است.
نوع دوم روغن | کمپرسور اسکرو با روغن
در این مدل، کمپرسور را با روغن، روغن کاری میکنند. این روغن کاری هم از گرم شدن زیاد روتورها جلوگیری میکند و هم به کاهش اصطکاک قطعات کمک میکند. بنابراین این نوع کمپرسورها نسبت به نمونه‌های بدون روغن و خشک، عمر بیشتری دارند. با توجه به کیفیت هوای فشرده در کمپرسورهای غیر نفتی، در فرآیندهای حساس‌تری مورد استفاده قرار می‌گیرند. وجود روغن در کمپرسورهای اسکرو چهار عملکرد مهم را انجام می‌دهد:
- خنک کننده
- جریان کار
- آب بندی
- پخش صدا
نوع سوم روغن | روغن کمپرسور اسکرو استاندارد
این روغن با استفاده از مواد و پایه‌های معدنی ساخته شده است و از نظر قیمت ارزان تر از روغنهای مصنوعی است. احتمال تبخیر این روغن بیشتر از روغنهای معمولی می‌باشد و سریعتر مصرف میشود. انتقال روغن استاندارد در کمپرسور با سرعت بالا انجام میشود. این سرعت بالا باعث می شود روغن با وجود اجزایی مانند فیلتر روغن و…. وارد شبکه وای فشرده شود.
مشخصات فنی روغن کمپرسور اسکرو
مشخصه فنی اول | ویسکوزیته
ویسکوزیته بافت یا قوام روغن است. بیشتر تولید کنندگان و سازندگان ویسکوزیته SAE 20 یا SAE 30 را برای روغن کمپرسور اسکرو توصیه میکنند که البته هر کدام از اینها مربوط به کمپرسور های خاص و موقعیتهای خاصی هستند. بسته به نحوه عملکرد روغن موتور، اگر منطقه مورد استفاده سردتر باشد، روغن SAE 20 مناسب‌تر خواهد بود.
مشخصه فنی دوم | محدوده دما
محدوده دمای روغن کمپرسور اسکرو یکی دیگر از ویژگی‌های مهم این دستگاه می‌باشد. روغنهای داخل این دستگاه می‌توانند در دماهای مختلف عملکرد‌های متفاوتی داشته باشند. روغن شما ممکن است در مناطقی با دمای زیر صفر یا بالای 120 درجه فارنهایت واکنش متفاوتی نشان دهد.
مشخصه فنی سوم | مواد افزودنی
همه روغن‌ها حاوی مواد افزودنی هستند. باید به نوع مواد افزودنی در روغن توجه ویژه‌ای داشته باشید. در برخی موارد، بسیاری از مواد افزودنی موجود در روغن ممکن است در یک موقعیت مفید اما برای موقعیتهای دیگر مضر باشند.
بررسی روغن کمپرسور اسکرو سینتیک و استاندارد
روغنهای طبیعی یا استاندارد بر اساس مواد معدنی تولید میشوند. آنها قیمت کمتری نسبت به روغنهای مصنوعی دارند و البته طول عمر آنها کمتر از روغنهای مصنوعی است. روغنهای طبیعی ماندگاری کوتاهی دارند و بنابراین باید سریعتر از نوع مصنوعی تعویض شوند. همچنین روغنهای طبیعی بیشتر از روغنهای مصنوعی تبخیر میشوند، بنابراین روغن بیشتری وارد هوای فشرده میشود.
روغنهای مصنوعی از مواد مصنوعی و مشتقات نفتی ساخته شده‌اند. آنها ماندگاری بیشتری نسبت به روغنهای طبیعی داشته و اغلب تا 50 درصد بیشتر از روغنهای طبیعی ماندگاری دارند. همچنین روغنهای مصنوعی در تبخیر پایدارتر از روغنهای طبیعی هستند و کمتر وارد هوای فشرده میشوند. یکی دیگر از نقاط قوت این روغن‌ها توانایی بالای آنها در جذب گرما و انتقال آن به بیرون است.
معرفی انواع معادل روغن کمپرسور اسکرو
انواع مختلفی روغن کمپرسور اسکرو در بازار وجود دارند. روغنهای کمپرسور دارای کاربردهای خاص و سازگاری با گازهای خاص هستند روغنهای کمپرسور برای گازهای CFC، HCFC، NH3 استفاده میشوند. به طور معمول در ایران برای گاز R22 از روغن معدنی و برای گازهای جدید مانند گاز R134a و روغن های R404، R407 و R410 گاز POE. استفاده میشوند. در جدول زیر انواع معادل روغن کمپرسور اسکرو ذکر شده است:
| نوع روغن کمپرسور | معادل | دسته گاز |
| معدنی | عرضه کننده روغن کمپرسور | نام برند روغن کمپرسور | |
| نفتنیک | |||
| سانیسو 3GS | بیتزر | B 5.2 | CFC – HCFC – NH3 |
| گالف | G32 | ||
| شل | S4 FR V32 جایگزین Clavus G32 | ||
| شل | S4 FR V32 جایگزین SD 2212 | ||
| دانفوس | 160P | ||
| سانیسو 4GS | شل | S4 FR V68 جایگزین Clavus G68 | CFC – HCFC – NH3 |
| گالف | G68 | ||
| سانیسو 5G | بیتزر | B100 | CFC – HCFC – NH3 |
| شل | S4 FR V100 جایگزین Clavus G100 | ||
| پلی‌ال‌استر | |||
| سانیسو SL 32 | بیتزر | BSE 32 | HFC |
| شل | Clavus R 32 | ||
| سانیسو SL 46 | بیتزر | BSE 55 | HFC |
| شل | Clavus R 46 | ||
| سانیسو SL 68 | شل | Clavus R 68 | HFC |
| سانیسو SL 100 | شل | Clavus R 100 | HFC |
| سانیسو SL 170 | بیتزر | BSE 150 | HFC |
| بیتزر | BSE 170 |
تعویض و نگهداری روغنهای کمپرسور هوا
برای پی بردن به زمان مناسب تعویض روغن کمپرسور اسکرو میتوانید به دفترچه‌ی راهنمای آن مراجعه نمایید. ما به گفته کارشناسان در صورت استفاده کم از کمپرسور هوا بهتر است هر 500 ساعت کارکرد روغن تعویض شود اما بهترین راه برای تعویض روغن مراجعه به دفترچه راهنمای دستگاه است.
نکته قابل توجه در تعویض روغن کمپرسور هوا این است که هر چه تعداد دفعات تعویض روغن دستگاه بیشتر باشد به افزایش عمر مفید کمپرسور هوا کمک خواهید کرد.
چرا کمپرسورهای اسکرو به روغن نیاز دارند؟
کمپرسور اسکرو هوا یک روغن استاندارد یا مصنوعی می‌باشد که برای کمپرسورهای اسکرو هوا ساخته شده است. روغنهای کمپرسور هوا معمولا حاوی مقادیر کمی کربن، گوگرد و سایر آلاینده‌ها هستند که مسیر را مسدود میکنند. برای کمپرسور های هوا اکثرا از روغن های مصنوعی در داخل آنها استفاده میشود و برای کمپرسورهای معمولی از روغن های استاندارد استفاده میشود.
در ادامه نقش های مختلف روغن در کمپرسور ها ذکر شده است:
- روانکاری اجزای متحرک
- یک لایه آب بندی بین روتورها برای به دام انداختن هوا ایجاد کنید
- جلوگیری از خوردگی زودرس در قطعات
- به خنک شدن هوای متراکم کمک میکند
کمپرسورهای اسکرو روغن در حین فشرده سازی هوا را با روغن مخلوط میکنند. اما در نهایت قبل از خروج از کمپرسور توسط فیلترهای جداکننده روغن و هوا از یکدیگر جدا میشوند. در واقع کمپرسورهای اسکرو نیازی به روغن ندارند، اما این مدل طراحی کمپرسور بسیار گرانتر و پر سر و صدا خواهد بود.
کمپرسورهای بدون روغن معمولاً در مکان‌هایی مانند صنایع غذایی یا پزشکی که نباید آلودگی روغنی در سیستم وجود داشته باشد استفاده میشوند.
روغنهای کمپرسور اسکرو چه زمانی باید تعویض شوند؟
دفترچه راهنمای اکثر پمپهای باد برای تعویض منظم روغن پمپ هوا نوشته شده است. اما اینکه چند بار روغن را عوض کنید بستگی به نحوه کار شما با دستگاه دارد. اگر از پمپ باد زیاد استفاده می‌کنید، بسته به توصیه سازنده هر 300 ساعت یکبار دستگاه روغن را تعویض کنید. اما اگر از پمپ باد کم استفاده می‌کنید، حداقل سالی یک بار یا هر 500 ساعت یکبار روغن دستگاه را تعویض کنید. البته قبل از تعویض نکاتی وجود دارد که بهتر است آنها را رعایت کنید. در ادامه دو نکتهی مهم که حتما باید آنها را رعایت کنید بیان شده است:
- بهتر است قبل از تعویض روغن دستگاه را به مدت نیم ساعت روشن کنید تا روغن داخل دستگاه گرم شود و اینگونه راحت‌تر از دستگاه خارج شود.
- درپوش مخزن روغن را که معمولاً در زیر مخزن قرار دارد بردارید تا هوا وارد مخزن روغن شود.
چگونه روغن کمپرسور را عوض کنیم؟
اگر یک کارخانه بزرگ یا یک کارگاه صنعتی کوچک و یا حتی باغی در خانه دارید، 90 درصد از شما نیاز به یک کمپرسور هوا دارید که بسته به نیاز شما ممکن است از نظر حجم و قدرت متفاوت باشد. بنابراین شما به عنوان یک مصرف کننده پمپ هوا باید نکاتی را برای استفاده و نگهداری از پمپ باد بیاموزید. تعویض روغن کمپرسور اسکرو یا پمپ باد روغن یکی از اساسی‌ترین نکات تعمیر و نگهداری پمپ باد می‌باشد.
در ادامه ما تعویض روغن کمپرسور را مرحله به مرحله توضیح می‌دهیم. اگرچه کمپرسورهای روغن با حجم، ظاهر و قدرت متفاوتی تولید میشوند و سازندگان دستگاه از روغن های متفاوتی استفاده میکنند، اما فرآیندی که توضیح می‌دهیم که برای تمامی کمپرسورهای روغن صدق میکند.
آموزش نحوه تعویض روغن کمپرسور
- برای تعویض روغن کمپرسور اسکرو هوا ابتدا باید دستگاه را به مدت نیم ساعت روشن کنید تا روغن گرم شود و این گرمایش باعث افزایش روغن کاری بهتر می‌تواند به تخلیه روغن کمک کند. با توجه به اینکه انواع کمپرسورها روش خاص خود را برای خارج کردن روغن و ورود به سیستم دارند، بهتر است به دفترچه راهنمای کمپرسور مراجعه کنید.
- کمپرسورها عموما دارای درپوش مخزن روغن هستند و با بازکردن این درپوش میتوانید روغن را از سیستم جدا کنید. در قالب کمپرسورهای هوا، پیچ‌های تخلیه روغن وجود دارد. این پیچ باید برداشته شود تا روغنهای قدیمی و کثیف از سیستم خارج شود و هوا جایگزین شود.
- پس از حذف کامل روغن از دستگاه؛ خروجی روغن را ببندید و مطمئن شوید که این پیچ بسته است و بعداً برای دستگاه مشکلی ایجاد نمی‌کند و سپس روغن را به آرامی و با احتیاط (روغن مورد نظر مطابق با مشخصات دستگاه شما) داخل دستگاه بریزید.
- از وجود روغن کافی در دستگاه مطمئن شوید (با استفاده از نمایشگر روغن در اکثر پمپهای هوا می توانید مقدار روغن مورد نیاز را مشخص کنید) و در نهایت درب ورودی روغن را ببندید و دستگاه را روشن کنید و از سفت بودن پیچ ورودی و خروجی روغن مطمئن شوید.
- حتما هنگام ریختن روغن داخل دستگاه به اندازه کافی روغن داخل دستگاه بریزید یعنی مقداری روغن بریزید که از مقدار اصلی کم باشد و نه زیاد باشد.
- برای اطمینان از داشتن روغن کافی میتوانید به روغن نمای کمپرسور که قابل اندازه گیری و کالیبره شدن است نگاه کنید و از این موضوع مطمئن شوید. روغن سیتی ارائه دهنده انواع روغن های هیدرولیک و توربین و دنده صنعتی است که شما میتوانید با مراجعه به سایت خرید خود را انجام دهید.
سوالات متداول
1. روغن کمپرسور اسکرو چیست؟
روغن کمپرسور با کیفیت، با استفاده از مواد افزودنی مختلف برای جلوگیری از سایش فلز و پارگی قطعات در حال چرخش استفاده میشود. به عبارت دیگر روغن کمپرسور اسکرو سیستم را خنک میکند تا المنت بیش از حد گرم نشود.
2. چرا کمپرسورهای اسکرو نیاز به تعویض روغن دارند؟
- روانکاری اجزای متحرک
- یک لایه آب بندی بین روتورها برای به دام انداختن هوا ایجاد کنید
- جلوگیری از خوردگی زودرس در قطعات
- به خنک شدن هوای متراکم کمک میکند
مقاله خوبی از روغن کمپرسور اسکرو بود، ممنون از تیم روغن سیتی