نحوه چک کردن روغن هیدرولیک فرمان : به جز برخی خودروهای کوچک همه خودروها از سیستم فرمان هیدرولیک بهره میبرند که به راننده اجازه میدهد بدون زحمت زیاد فرمان را بچرخاند.
سیستم فرمان هیدرولیک از چند بخش تشکیل شده است: یک چرخ دنده و یک پنیون که به چرخهای جلو متصل است، یک پنیون و یک پیستون در داخل پنیون، این پیستون توسط روغنی که پمپ هیدرولیک فرمان فشرده کرده است به حرکت در میآید و به چرخاندن غربیلک فرمان کمک میکند. (اگر روغن هیدرولیک کم شده باشد، فرمان سفت میشود و ممکن است چرخ دنده، پنیون و پمپ هیدرولیک آسیب ببینند). بنابراین، چک کردن میزان روغن هیدرولیک در دورههای زمانی معین ضروری است و در صورت نیاز روغن باید سر ریز شود. برای بررسی بیشتر تا پایان مقاله با روغن سیتی همراه باشید.
درباره سیستم هیدرولیک فرمان
دو نوع سیستم هدایت فرمان برای تمام خودروها وجود دارد: سیستم فرمان الکتریکی (EPAS) و سیستم فرمان هیدرولیک (HPSA). پایدارترین و آسانترین فرمانپذیری در بین این دو سیستم متعلق به سیستم فرمان هیدرولیک است و به همین دلیل جزء پرمصرفترین و بهترین سیستمهایی است که در صنعت خودروسازی مورد استفاده قرار میگیرد. کار اصلی سیستم HPSA این است که مقدار معینی از نیرو را به گشتاور اعمال شده اضافه میکند و انرژی لازمی که باید برای تغییر جهت فرمان به آن وارد شود را کم میکند؛ درنتیجه هدایت آسانتر خواهد بود.
انرژی سیستمهای فرمان الکترونیکی نسبت به سیستم فرمان هیدرولیکی کارآمدتر است اما این انرژی بیشتر برای خودروهای کوچک و متوسط کاربرد دارد و برای خودروهای مدرنتر و بزرگتر عملکرد خوبی از خود نشان نخواهد داد. مکانیسم سیستم کمکی فرمان هیدرولیک از چرخدندههای دندانهدار و چرخدندههای جناحی ساخته شده و از یک پمپ هم برای کنترل جریان ثابت استفاده میکنند. روشی که در سیستم فرمان هیدرولیک بهکار گرفته شده انرژی درحال اعمال به چرخها و فرمان خودرو را افزایش میدهد و درنتیجه باعث حس سبکتر بودن خودرو میشود. جعبه دنده فرمان هم دیگر مکانیزمی است که برای رانندگیهای طولانیمدت و خودروهای سنگین در سیستم فرمان هیدرولیک استفاده میشود.
روغن هیدرولیک در عملکرد و نرمی فرمان چه تاثیری دارد؟
خواص روغن هیدرولیک فرمان چیست؟ روغن هیدرولیک یکی از روغنهایی است که در خودرو اهمیت و کاربرد زیادی دارد. وظیفهی اصلی این روغن انتقال قدرت و روانکنندگی فرمان خودرو است. درواقع روغن هیدرولیک یک سیال است که قطعات سیستم فرمان هیدرولیک را به حرکت درمیآورد یا سرعت حرکت آنها را بیشتر میکند. دو نوع روغن هیدرولیک فرمان در بازار وجود دارد:
- روغن نفتی
- روغن سنتتیک
وظیفهی اصلی روغن هیدرولیک فرمان برای کنترل بهتر و روان بودن فرمان است اما کاربردهای دیگری هم دارد؛ برای مثال جک و پمپ خودروهای سنگین از روغن هیدرولیک فرمان استفاده میکنند زیرا باعث حرکت آنها با قدرت و انرژی بیشتر میشود. وقتی سیستم فرمان هیدرولیک روغن نداشته باشد، کارایی خود را از دست میدهد و نمیتواند بهخوبی کار کند، بههمین دلیل نباید چک کردن روغن هیدرولیک فرمان نادیده گرفت.
چه عواملی باعث کاهش میزان روغن هیدرولیک میشود؟
روغن هیدرولیک فرمان یکی از مواردی در خودرو است که خیلی دیر خراب میشود و عمر و کارایی زیادی دارد. مهمترین علت کمبود روغن هیدرولیک فرمان که باعث کاهش میزان روغن هیدرولیک میشود نشت روغن در سیستم هیدرولیک فرمان است. اگر در زمان چک کردن روغن هیدرولیک فرمان متوجه کاهش سطح روغن شدید، در اولین اقدام باید به تعمیرکار خودرو مراجعه کرده تا مشکل نشتی سیستم فرمان را رفع کند.
به چه دلایلی روغن هیدرولیک فرمان خودرو ممکن است فاسد شود؟
روغن پایه ماده اصلی تشکیل دهنده روغن هیدرولیک فرمان خودرو می باشد. همچنین روغن هیدرولیک فرمان دارای یکسری افزودنی بوده که باعث بیشتر شدن مقاومت آن در برابر عوامل مختلف مانند ذرات معلق و گرما می شود. با این وجود همچنان امکان فاسد شدن این روغن وجود دارد که از جمله دلایل این فاسد شدن میتوان به شرایط جوی و یا فعالیت و کارکرد زیاد این روغن اشاره نمود. همچنین دمای زیاد موتور و یا تماس این روغن با قطعات مختلف نیز می تواند باعث آلودگی و فاسد شدن آن شود.
مراحل چک کردن روغن هیدرولیک فرمان
دربارهی اهمیت استفاده از روغن هیدرولیک فرمان، نقش آن در عملکرد خودرو بهخصوص فرمان ماشین و علت کم شدن روغن هیدرولیک فرمان و فاسد شدن آن صحبت کردیم؛ حالا زمان آن رسیده تا از مراحل چک کردن روغن هیدرولیک فرمان اطلاعات کاملتری کسب کنید. مراحل چک کردن روغن هیدرولیک فرمان را میتواند به هفت مرحلهی مختلف تقسیم کرد؛ در ادامه به جزئیات و تمام نکات این هفت مرحله میپردازیم.
مرحله اول چک کردن روغن هیدرولیک
مرحلهی اول زمان کنترل و بازدید از مخزن روغن هیدرولیک است. اگر زمان چرخاندن فرمان، کنترل آن برایتان سخت باشد یا صدای غژ غژ مانند بلندی به گوشتان برسد به شما میگوید که سطح روغن هیدرولیک پایین است. مخزن هیدرولیک فرمان استوانهای شکل است و در نزدیکی تسمه هیدرولیک فرمان قرار گرفته و با برچسبی که روی آن نصب شده قابل تشخیص است. بیشتر خودروها محل مخزن روغن هیدرولیک آنها ثابت و در نزدیکی تسمه است اما اگر نتوانستید در مدلهای جدید و پیشرفتهتر خودروها آن را پیدا کنید به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید. تولیدکنندگان در خودروهای جدید بهخاطر صرفهجویی در هزینهها و بیشتر کردن فضای اطراف موتور، جای مخزن روغن را عوض کردهاند.
مرحله دوم چک کردن روغن هیدرولیک
مرحله ی دوم مرحلهی زمان کنترل سطح روغن هیدرولیک فرمان است. اگر مخزن روغن از جنس پلاستیک شفاف یا قابل دید باشد بهراحتی میتوانید سطح روغن را ببینید. اگر هم جنس مخزن از فلز یا پلاستیک غیرشفاف باشد تنها راهی که پیش پای شما است استفاده از گیج روغنی است که معمولا زیر در مخزن نصب میشود و بهکمک آن میتوان سطح روغن را اندازهگیری کرد. یک نکتهی مهم در مرحله دوم چک کردن روغن هیدرولیک فرمان وجود دارد که باید آن را در نظر داشته باشید.
بعضی از خودروها فقط زمانی میتوان سطح روغن آن را دید یا اندازهگیری کرد که موتور مدت زمان کوتاهی کار کند و بعد از آن خاموش شود، بعضی دیگر از خودروها هم باید موتور درجا کار کند و فرمان را چندبار به طرفین بچرخانید تا بتوان سطح روغن موتور را بهطور دقیقی اندازهگیری کرد. روی مخزنها درجهی Hot (Max) یا درجه Cold (Min) نوشته شده و با توجه به این دو میتوان از مناسب بودن میزان روغن اطمینان پیدا کرد.
مرحله سوم چک کردن روغن هیدرولیک
اگر مخزن روغن شفاف نبود و برای اندازهگیری سطح روغن از گیج استفاده کردید، ابتدا آن را از مخزن بیرون بیاورید، آن را با یک دستمال تمیز و خشک کنید و مجدد تا آخر درون مخزن فرو ببرید و بیرون بیاورید تا ببینید گیج تا کجا به روغن آغشته شده است.
مرحله چهارم چک کردن روغن هیدرولیک
بعد از چک کردن سطح روغن هیدرولیک از سلامت و کیفیت آن مطمئن شوید. روغن هیدرولیک سالم و خوب باید شفاف باشد و رنگی کهربایی یا متمایل به صورتی داشته باشد. اگر رنگ روغن سیاه یا قهوهای تیره بود، نشان از ترکیب ذرات پلاستیکی شلنگها، اورینگها یا کاسه نمدها با روغن است که در این صورت باید بهسرعت روغن تعویض شود.
همچنین بخشهای دیگر سیستم هیدرولیک فرمان هم چک و بررسی شود تا از آسیب حفظ شوند. یک راه خوب و مطمئن که میتوانید با استفاده از آن درمورد رنگ روغن اطمینان پیدا کنید آغشته کردن یک قسمت از دستمال کاغذی سفید به روغن هیدرولیک فرمان است. اگر رنگ روغن تیره نبود پس با ذرات آلودهکنندهی پلاستیکی ترکیب نشده و جای نگرانی نیست.
مرحله پنجم چک کردن روغن هیدرولیک
وقتی سطح روغن هیدرولیک فرمان را چک کردید، اگر لازم بود روغن اضافه کنید تا به سطح مناسب برسد. خودروهایی که روی مخزن آنها درجهبندی وجود دارد باید با توجه روشن یا خاموش بودن موتور روغن به آن اضافه شود تا به درجه Hot یا Cold برسند. وقتی برای چک کردن روغن هیدرولیک فرمان هم از گیج استفاده میکنید، روغن را آهسته آهسته و کم اضافه کنید تا روغن مخزن سر نرود.
مرحله ششم چک کردن روغن هیدرولیک
زمان پر کردن مخزن روغن هیدرولیک مراقب باشید مخزن را بیش از حد پر نکنید و کمی سر مخزن را خالی نگهدارید. وقتی که روغن هیدرولیک فرمان گرم میشود، حجم روغن افزایش پیدا کرده و کار خود را شروع میکند؛ اگر مخزن تا بیشترین حد خود پر شود ممکن است در زمان رانندگی این روغن اضافه و سرریز مشکلاتی در خودرو ایجاد کند.
مرحله هفتم چک کردن روغن هیدرولیک
مرحلهی آخر بعد از چک کردن و پر کردن دوباره روغن هیدرولیک فرمان باید در مخزن را ببندید. بعضی مخزنها درشان فشاری و بعضی مخزنها برای بسته شدن باید در مخزن چرخانده شود. هر کدام از این دو نوع که بود اطمینان پیدا کنید که در مخزن به خوبی سفت و محکم شده است.
