در ابتدای موضوع قبل از اینکه به طور کامل وارد این موضوع شویم ابتدا مختصر توضیحی بدهیم که روغن توربین چیست ؟ روغن توربین یک روغن در گردش با کیفیت بسیار بالا و ضد زنگ و اکسیداسیون (R&O) است که برای استفاده در توربینهای بخار صنعتی، کمپرسورهای هوای دوار و بسیاری از کاربردهای صنعتی دیگر توسعه یافته است. این به طور ویژه برای محافظت در برابر تشکیل لجن و لاک ساخته شده است تا عمر طولانی را ارائه دهد. در ادامه همراه روغن سیتی باشید تا بیشتر در مورد این روغن و کاربرد های آن صحبت کنیم.
روغن توربین (Turbine Oil) چیست؟
توربین های صنعتی به طور گسترده در صنعت برق به عنوان محرک های اصلی استفاده می شود. این ماشین آلات معمولا با برنامه های مداوم کار می کنند. متخصصان تعمیر و نگهداری با توجه به شرایط بسیار شدید توربین که مربوط به دوره های طولانی مدت در کار است، مانند درجه حرارت بالا، آلودگی آب و مدت زمان طولانی در سرویس، با استفاده از تاکتیک هایی که عملکرد تجهیزات را افزایش می دهند، شدیدا مورد توجه قرار می دهند.
روانکاری در عملکرد بهینه توربین ها نقش اساسی دارد. انتخاب یک روان کننده نامناسب می تواند عواقب سنگینی از جمله خاموشی غیر منتظره و هزینه های بالای کار را در پی داشته باشد که با تمیز کردن مکرر و فیلتر کردن سیستم های روغن کاری و بازرسی از یاتاقان های ژورنالی همراه است. با توجه به هزینه های زیاد و مشکلات زیست محیطی که تغییر روغن در توربین ها به دنبال دارد، در سال های اخیر علاقه به نظارت بر شرایط کارکرد روغن این تجهیزات افزایش یافته است.
عمر روغن توربین چقدر است؟
تأمینکنندگان نفت توربین میتوانند تخمینهای نسبتاً گستردهای، مثلاً 5 تا 15 سال، در کاربردهای توربین گاز ارائه دهند. هر تلاشی برای ایجاد تخمین دقیق تری مستلزم در نظر گرفتن متغیرهای زیادی است که تا حدودی بی فایده می شود. آب، گرما، آلودگی، ساعات کار و شیوه های تعمیر و نگهداری تاثیر قابل توجهی بر طول عمر روغن توربین خواهد داشت.
نمی توان انکار کرد که روغن های توربین با آزمایش و نگهداری مناسب و با کیفیت بالاتر عمر طولانی تری نسبت به محصولاتی با کیفیت پایین تر و تست شده و نگهداری ضعیف دارند.
یک روغن توربین خوب چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
داشتن ویسکوزیته مناسب
با توجه به نوع توربین اینکه توربین بزرگ باشد یا کوچک، ازنوع توربینهای دریایی با گیربکس دنده ای باشد، نوع ویسکوزیته روغن متفاوت خواهد بود.
قابلیت جداسازی آب از روغن
از جمله مشکلات توربین که موجب تخریب آن میشود، تشکیل امولسیون آب در روغن است. بهدلایل مختلفی همچون نشتی یا چگالش باید روانکار سریع قدرت جداسازی آب را از خود داشته باشد.
جلوگیری از خوردگی
روانکار باید مانع از واکنش شیمیایی که بهدلیل اکسیداسیون در روغن بهوجود میآید شود که برای بعضی از فلزات خاص خورنده است.
جلوگیری از زنگ زدگی
زنگ زدگی واکنشی است که بهدلیل وجود آب و هوا روی فلز یا فولاد ایجاد میشود. روانکار باید مانع از ایجاد چنین واکنشهایی در توربین شود. روغن باید قابلیت جداسازی هوا از روغن داشته و مانع از تشکیل امولسیونهای روغن و هوا شود.
پایداری در ذخیره سازی طولانی مدت
روغن توربین باید عمر طولانی داشته باشد و در طولانی مدت خواص و ویژگیهای خود را حفظ کند.
برای اینکه روغن توربین ویژگی و خواص گفته شده را داشته باشد، باید از روغن پایه مناسب و مواد افزودنی ویژه در آن استفاده شود. روغن پایه بخش عمدهای از ویژگیهای این نوع روانکار بر عهده دارد که مواد افزودنی تقویت کننده آن خواهد بود. در ترکیب روغن توربین از ۳ درصد مواد افزودنی استفاده میشود.
دلایل اصلی تخریب روغن توربین
اکسیداسیون
تمام روغن ها هنگام قرار گرفتن در معرض اکسیژن موجود در جو، در هنگام کار اکسید می شوند. و اکسیداسیون به مخزن محدود نمی شود زیرا هوا در روغن حل می شود. با افزایش درجه حرارت موجود در توربین ها، افزایش سرعت جریان و زمان کوتاه تر بودن مخزن، اکسیژن و روغن فرصت بیشتری برای تعامل دارند.
تخریب حرارتی
روغن می تواند در معرض دمای یک توربین قرار گیرد که باعث تغییر شیمیایی روغن پایه و مولکول های افزودنی می شود. نتیجه این واکنش تشکیل موادی است که به راحتی در روغن حل نمی شوند. سپس مواد در سیستم روغن رسوب می کنند و باعث رسوب و در برخی موارد خرابی تجهیزات می شوند.
آلودگی
روغن های توربین در معرض آلودگی های مختلفی مانند آب (به ویژه در توربین های بخار)، گرد و غبار و سایر مواد ورودی مانند مواد شیمیایی که شستشو می دهند. در حالی که هیچ یک از این ها نتیجه مستقیم تخریب روغن نیستند، اما اغلب به سایر موارد تخریب کمک می کنند. استفاده از فلزات، مانند آهن مس و سرب، واکنش اکسیداسیون را کاتالیز می کند. آب (به خصوص آب تصفیه شده از نظر شیمیایی) می تواند تأثیرات بسیار نامطلوبی بر روی توانایی پاشش کف و جدا شدن از آب داشته باشد.
کم شدن مواد افزودنی
مواد افزودنی ضد اکسیدان هنگام انجام عملکرد خود مصرف می شوند. ضد عفونی کننده ها به ریختن آب در روغن کمک می کنند، اما اگر در معرض آلودگی زیاد آب قرار بگیرند، می توان دستگاه های پاک کننده آب را از بین برد.
تست و آنالیز روغن
آزمایشگاه های تست روغن توربین به طور معمول نمونه های مشتری را برای تشخیص تخریب خصوصیات فیزیکی و شیمیایی روغن توربین، آلودگی، ذرات، فلزات و آب کنترل می کنند. در آزمایش های نظارت بر روان کننده، داده ها با یک روش مفید برای پیش بینی و جلوگیری از خرابی روغن کاری ناخواسته ی روغن توربین بررسی می شوند. جایگزینی به موقع روان کننده های توربین قدیمی، همراه با نگهداری توربین های مرتبط، ابزارهای موثری هستند که مشتری باید برای محافظت از سرمایه گذاری های خود در ماشین آلات گران قیمت توربین استفاده کند.
اهمیت استفاده از تست آنالیز روغن توربین
آزمایشهای تست روغن توربین کمک میکند، میزان تخریب خصوصیات فیزیکی و شیمیایی روغن توربین از آلودگی، ذرات فلزات و آب تشخیص داده تا آن را کنترل کنند.
در آزمایشهایی که برای نظارت بر عملکرد روان کنندهها انجام میشود، همه موارد با یک روش مفید برای پیش بینی جلوگیری از خرابی روغن کاری ناخواسته توربین مورد بررسی قرار میگیرد.
بهترین راه جایگزین کردن روغن توربین جدید با روغن کهنه قدیمی است که شیوههایی مؤثر برای محافظت از ماشین آلات و دستگاههای گران قیمت توربینها محسوب میشود.
از اسپری روغن توربین برای چه مواردی استفاده می شود؟
دندانپزشکان از ابزارآلاتی همچون هند پس، ایرموتور، انگل و توربین استفاده میکنند. لازم است برای افزایش کارایی و طول عمر دستگاههای اینسترومنت از اسپری روغن توربین استفاده کنند.
استفاده از این نوع روانکار بهشکل اسپری روغن توربین تنها راه بالابردن عمر دستگاه و کاهش هزینههای تعمیر است. در این ابزارهای نمیتوان بهطور مستقیم از روغن استفاده کنیم پس به ناچار بهترین راه همان اسپری روغن است که در صنعت دندانپزشکی بسیار کاربرد دارد. توجه داشته باشید استفاده از اسپری کم کیفیت یا تقلبی باعث کوتاه شدن عمر اینسترومنتها میشود.
خلاصه مقاله
روغن توربین یک روغن با کیفیت بسیار بالا و ضد زنگ و اکسیداسیون است که برای استفاده در توربینهای صنعتی، کمپرسورهای هوای دوار و بسیاری از کاربردهای صنعتی دیگر توسعه یافته است. روغن توربین برای محافظت در برابر تشکیل لجن و لاک ساخته شده است تا عمر طولانی را ارائه دهد. یک روغن توربین خوب باید ویژگی هایی از جمله داشتن ویسکوزیته مناسب، قابلیت جداسازی آب از روغن، جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی، پایداری در ذخیره سازی طولانی مدت و استفاده از روغن پایه مناسب و مواد افزودنی ویژه داشته باشد.
– تخریب روغن توربین به دلیل اکسیداسیون، تخریب حرارتی، آلودگی و کم شدن مواد افزودنی رخ میدهد.
– تست و آنالیز روغن توربین به طور منظم باید انجام شود تا تخریب روغن را کنترل کرده و از خرابی تجهیزات جلوگیری کرد.
– استفاده از اسپری روغن توربین در صنعت دندانپزشکی باعث بالابردن عمر دستگاهها و کاهش هزینههای تعمیر میشود.