روغن مورد استفاده در ترانسفورماتور برای وضعیت فیزیکی واحد، عنصری کلیدی به حساب می‌آید. روغن پایه معدنی مانند روغن ترانسفورماتور اغلب در انواع مختلف ترانسفورماتورها به سبب استحکام دی الکتریک و همچنین خواص الکتریکی آن استفاده می‌شود. این روغن مانند یک عامل خنک‌کننده و عایق عمل می‌کند. از این روغن در برخی انواع خازن ولتاژ بالا و لامپ‌های فلورسنت، برخی انواع کلیدهای ولتاژ بالا و قطع‌کننده‌های مدار استفاده می‌کنند. اما به صورت دقیق کاربرد روغن ترانسفورماتور چیست ؟ روغن سیتی در این مقاله مروری بر ویژگی‌ها، کاربرد و خواص روغن‌های ترانسفورماتور خواهد داشت.
روغن ترانسفورماتور چیست؟
در ابتدای مبحث کاربرد روغن ترانسفورماتور چیست باید به معرفی آن بپردازیم. ترانسفورماتور به طور کلی یک دستگاه کنترل ولتاژ می‌باشد. آن را به طور گسترده در توزیع و انتقال توان جریان متناوب به کار می‌برند. این وسیله، انرژی الکتریکی را از یک مدار جریان متناوب به یک یا چند مدار دیگر منتقل می‌کند. همچنین ولتاژ را کاهش یا افزایش می‌دهد. از ترانسفورماتورها برای اهداف متفاوتی استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، برای کاهش ولتاژ مدارهای برق معمولی، جهت به کار انداختن دستگاه‌های ولتاژ پایین (مانند قطارهای الکتریکی اسباب بازی) کاربرد دارد. علاوه‌براین، به منظور افزایش ولتاژ ژنراتورهای الکتریکی نیز استفاده می‌شود.
بدین ترتیب توان الکتریکی در فواصل طولانی منتقل می‌گردد. ترانسفورماتور نمی‌تواند وظایف خود در تمام قسمت‌های دستگاه را بدون فرآیندهای عایق کننده روغنی، انجام دهد. روغن ترانسفورماتور عملکرد صحیح ترانسفورماتور را تضمین می‌کند. چراکه در دماهای بسیار بالا پایدار بوده و دارای خاصیت عایق‌کنندگی الکتریکی عالی است.
مقاله 6 نشانه برای مراجعه به تعویض روغن خودرو
کاربرد روغن ترانسفورماتور چیست ؟
ترانسفورماتور جزء جدایی‌ناپذیر سیستم‌های توزیع برق به شمار می‌آید. در اکثر این دستگاه‌ها، انتقال گرما و عایق کاری به کمک روغن‌های ترانسفورماتور صورت می‌گیرد. این روغن اغلب به عنوان سیال دی الکتریک، در سیستم‌های عایقی نظیر ترخیص روغن، ترخیص روغن در ترکیب با عایق جامد آغشته به روغن و عایق جامد آغشته به روغن، به کار می‌رود. در مبحث کاربرد روغن ترانسفورماتور چیست همچنین به موارد زیر نیز می‌توان اشاره کرد:
- قطع کننده کوچک مدار روغن
- کلید مدار روغن Bulk
- کلیدهای فیوز روغن
- رئوستات‌ها
- استارت و کنترل کننده‌ها
- تنظیم کننده‌ها
- جداکننده‌ها
- مبدل‌ها و ON-load tap-changers
انواع روغن ترانسفورماتور
دو نوع اصلی روغن ترانسفورماتور عبارتند از:
نوع اول | روغن ترانسفورماتور بر پایه نفتا
این روغن راحت‌تر از روغن پارافین اکسید می‌شود. اما محصول اکسیداسیون آن (یعنی لجن)، محلول‌تر از لجن روغن پارافینی می‌باشد. این لجن در ته ترانسفورماتور رسوب نمی‌کند. در نتیجه در گردش همرفتی روغن مداخله ایجاد نکرده و مکانیزم خنک کننده ترانسفورماتور را مختل نمی‌نماید. روغن عایق معدنی بر پایه نفتا، از یک نفت خام خاص به همراه موم به دست می‌آید. نقطه ریزش آن در مقایسه با نوع پارافینی به دلیل محتوای مومی، کمتر است. نقطه جوش این روغن حدود 425 درجه سانتی‌گراد می‌باشد.
نوع دوم | روغن ترانسفورماتور مبتنی بر پارافین
هرچند روغن پارافینی دارای نرخ اکسیداسیون بسیار کمتری نسبت به روغن نوع اول است، اما محصول جانبی آن به صورت لجن نامحلول تولید می‌شود. این لجن در کف مخزن رسوب کرده و سیستم خنک کننده‌ترانسفورماتور را مسدود می‌کند. این روغن به پارافین مایع یا روغن پارافین با مایع هیدروکربنی قابل احتراق نیز معروف است و مانند سوخت می‌سوزد. روغن عایق معدنی پارافینی حاوی مقدار قابل توجهی موم می‌باشد. نقطه جوش روغن مبتنی بر پارافین، حدود 530 درجه سانتی‌گراد و نقطه ریزش آن نسبت به نوع نفتا بسیار بالا است. روغن پایه نفتا راحت‌تر از نوع پارافینی خورده می‌شود. اما چون لجن آن محلول است، مشکلات کمتری ایجاد می‌کند.
خواص روغن ترانسفورماتور
در مبحث کاربرد روغن ترانسفورماتور چیست به خواص این روغن هم می‌پردازیم. به منظور تعیین قابلیت استفاده از روغن، باید برخی خواص آن در نظر گرفته شود. خواص این روغن‌ها را در سه گروه بیان می‌کنند:
خاصیت اول | خواص الکتریکی
منظور از خواص الکتریکی سه فاکتور قدرت دی الکتریک روغن، مقاومت ویژه و ضریب اتلاف دی الکتریک می‌باشد. قدرت دی الکتریک به عنوان ولتاژ شکست (BDV) روغن ترانسفورماتور نیز شناخته می‌شود. مقدار کم این پارامتر، حاکی از وجود رطوبت و مواد رسانا در روغن است. مقاومت ویژه معیاری از مقاومت DC بین دو طرف متقابل یک بلوک یک سانتی‌متر مکعبی روغن، می‌باشد. افزایش دما مقاومت روغن را به سرعت کاهش می‌دهد. ضریب اتلاف دی الکتریک نیز خصوصیتی مهم به شمار می‌رود.
خاصیت دوم | خواص شیمیایی
خواص شیمیایی روغن ترانسفورماتور در دو فاکتور محتوای آب و اسیدیته روغن بیان می‌گردند. وجود رطوبت در روغن بسیار نامطلوب است. زیرا بر خواص دی الکتریک تاثیر منفی می‌گذارد. اسیدی بودن روغن‌های ترانسفورماتور نیز یک ویژگی مضر به حساب می‌آید. اگر روغن اسیدی شود، محتوای آب روغن، بیشتر حل می‌شود.
خاصیت سوم | خواص فیزیکی
از جمله خواص فیزیکی روغن ترانسفورماتور عبارتند از:
-
کشش سطحی
راهی برای اندازه گیری نیروی مولکولی بین آب و روغن می باشد. برای تشخیص وجود آلاینده های قطبی مفید است. روغن باکیفیت و تازه کشش سطحی بالایی دارد.
-
نقطه اشتعال
نمایانگر دمایی است که در آن روغن بخار کافی برای تولید مخلوط قابل اشتعال را ایجاد می کند. اهمیت این فاکتور در راستای تخمین احتمال خطر آتش سوزی در ترانسفورماتور می باشد.
-
نقطه ریزش روغن
حداقل دمایی که در آن روغن در شرایط آزمایش استاندارد شروع به جریان می کند. این پارامتر برای مکان های با آب و هوای سرد و یخبندان اهمیت دارد.
-
ویسکوزیته
به معنی مقاومت جریان در حالت عادی است. روغن خوب باید ویسکوزیته پایینی داشته باشد. تا بر خنک شدن ترانسفورماتور تاثیر نگذارد.
چرا تست روغن ترانسفورماتور مهم است؟
آزمایش روغن‌های ترانسفورماتور به دلیل بررسی موارد زیر حائز اهمیت می‌باشد:
- تعیین خواص الکتریکی ضروری روغن
- شناسایی روغن‌های مناسب برای استفاده در آینده
- تشخیص نیاز به بازسازی یا فیلتراسیون
- کاهش هزینه‌های روغن و بهبود عمر قطعات
- جلوگیری از خرابی‌های ناگهانی و به حداکثر رساندن ایمنی
لازم به ذکر است، روغن‌های ترانسفورماتور می‌توانند تا 30 سال عمر کنند. بنابراین انجام آزمایشات مناسب در طولانی مدت می‌تواند باعث صرفه‌جویی در سرمایه و هزینه‌ها شود.
سخن پایانی
در این مقاله به مبحث کاربرد روغن ترانسفورماتور چیست پرداختیم و تمامی نکات مربوط به آن را توضیح دادیم. داشتن کیفیت مناسب روغن، از سایش بیش از حد موتور جلوگیری می‌کند و در نهایت منجر به تعمیرات کمتری در جاده می‌شود. می‌توانید مناسب‌ترین روغن خودرو خود را از روغن سیتی تهیه کنید.
تلفن تماس: 09194408271
منابع: vpracingfuels
روغن سیتی
بیشتر بخوانید:
سوالات متداول
- کاربرد روغن ترانسفورماتور چیست ؟
قطع کننده کوچک مدار روغن، کلید مدار روغن Bulk، کلیدهای فیوز روغن، رئوستات‌ها، استارت و کنترل کننده‌ها، تنظیم کننده‌ها، جداکننده‌ها و … از کاربردهای روغن ترانسفورماتور هستند.
- قیمت روغن ترانسفورماتور به چه صورت است؟
از آنجایی که روغن ترانسفورماتور در سلامت، حفظ و نگهداری بسیار اهمیت دارد؛ شما می‌توانید با مراجعه به سایت روغن سیتی از قیمت آن مطلع شوید.