در این مقاله میخواهیم درباره ی آشنایی با مهم ترین خواص فیزیکی و شیمیایی روغن صنعتی و روش های خرید روغن صنعتی خصوصیات آن سخن بگوییم و همچنین خصوصیت های آن را بررسی کنیم. روغن های صنعتی به گروه وسیعی از روانکارهای صنعتی گفته میشود که کاربردهای بسیاری در صنعت دارا هستند. هرکدام از این روانکارها مبنی بر میزان خواص فیزیکی و شیمیایی روغن صنعتی خاصی که دارند در صنعت های گوناگون استفاده میکنند. برای آشنایی بیشتر تا انتها همراه روغن سیتی باشید.
روغن صنعتی و خصوصیات آن چیست؟
روغن صنعتی به روغن های اطلاق میشود که کاربردهای فراوان در صنعت های متفاوت دارا هست. هریک از این روغن ها مزایا و معایب مختلف برخوردار هستند و در قسمت های گوناگون صنعت های متفاوت به کار گیری میشوند. از روغن های صنعتی با نام روانکارهای صنعتی نیز نام برده میشود. در واقع هر روغنی که در صنعت از آن به کارگیری میشود به اسم روغن صنعتی معروف میباشد. اگر درپی آشنایی با مهم ترین خواص فیزیکی و شیمیایی روغن صنعتی و این نوع از روغن ها میباشید توصیه میکنیم مقاله زیر را به دقت مطالعه کنید.
ویژگی یک سیال در حال حرکت:
یک سیال در حال حرکت از چندین میلیون اتم و مولکول تشکیل شده است که تمامی این مولکول ها در درون سیال در حال جنب و جوش بوده و یک اصطحکاک داخلی درون سیال بوجود می آورند که با عامل حرکت سیال مخالفت کرده و یک مقاومت در برابر آن ایجاد می کند که در علم سیالات به آن گرانروی می گویند. مقدار هر مقاومت با عکس دما رابطه مستقیم دارد و هر چقدر میزان دمای اندازه گیری شده بالا باشد مقدار گرانروی کمتر خواهد بود زیرا دما جنب و جوش و تحرک را بیشتر کرده و مولکول را در جهت سیال قرار می دهد.
دو نوع گرانروی در علم رئولوژی و خواص روانکار وجود دارد که یکی گرانروی دینامیک و دیگری گرانروی سینماتیک می باشد.
گرانروی دینامیک
از گرانروی دینامیک به منظور طراحی و ساخت انواع یاتاقان ها استفاده می شود و محاسبه آن با اندازه گیری اصطحکاک درونی مایعات و سیالات امکان پذیر می باشد. در واقع نیرویی که برای غلبه اصطحکاک در مایعات لازم است را گرانروی دینامیک گویند که از مهمترین خواص فیزیکی و شیمیایی سیال و انواع روغن های صنعتی می باشد.
گرانروی سینماتیک
برای اندازه گیری این نیرو کافی است که یک لوله مویین در آزمایشگاه داشته باشید و مقدار زمان لازم برای طی کردن سیال در درون لوله را با وجود نیروی وزن محاسبه کنید.
ویژگی ها و خواص روانکار
یک روانکار دارای ویژگی های بسیار زیادی می باشد که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نقطه ریزش: این نقطه در خواص روانکار بسیار مهم می باشد و به ما نشان خواهد داد که روغن صنعتی تا این حد از دما قادر خواهد بود که به حرکت خود در لوله و دیگر محفظه ها به حرکت خود ادامه دهد. این خواص فیزیکی و شیمیایی روغن تا حد زیادی مورد توجه مناطق سردسیر می باشد که دمای آنجا بسیار پایین است.
- دمای تیرگی یا ابری: این نقطه از دما زمانی اتفاق می افتد که روغن صنعتی حالت سیال بودن خود را ازدست می دهد و به نوعی ته نشین می شود و به اصطلاح علم مواد تبدیل به واکس شده است. نباید بگذاریم که سیال و روغن به این نقطه برسند.
- نقطه قطره ای شدن: این نقطه از دما برای گریس ها کاربرد داشته و از جمله خواص روانکار به حساب می آید که ماده از حالت تقریبا جامد به حالت مایع تبدیل وضعیت دهد.
- نقطه احتراق: به میزان تبخیر بیش از حد روغن درون محفظه و با استفاده از یک انرژی فعال سازی بسیار کوچک و نتیجه آن احتراق مربوط به روغن، نقطه احتراق می گویند. در واقع پایین ترین میزان دما در تبخیر روغن را به عنوان نقطه احتراق در نظر می گیرند که در خواص روانکار روغن بسیار اهمیت دارد.
روغن صنعتی و مواد تشکیل دهنده آن
برای آشنایی با مهم ترین خواص فیزیکی و شیمیایی روغن صنعتی ابتدا میبایست ببینیم ازچه موادی درست شده است. ماده تشکیل دهنده تمامی اشکال روغن های صنعتی دو نوع ماده مهم میباشد. یکی از این دو نوع ماده مهم روغن پایه نام دارد که از پالایش بی واسطه نفت خام بدست میآید. این نوع روغن ماده مهم و پایه تهیه روغن صنعتی است. ماده مورد استعمال دیگر در تهیه روغن های صنعتی، نوعی مواد افزودنی میباشد که به روغن پایه اضافه میشود و اشکال روغن ها صنعتی را پدید میآورد. بعداز ترکیب کردن روغن پایه و مواد افزودنی، اشکال روغن های صنعتی و یا این که گریس نسوز با خاصیت های فیزیکی و شیمیایی مختلف و مورد استعمال تهیه میشوند.
انواع کاربردهای روغن های صنعتی در صنعت های گوناگون
در بخش های متفاوت صنعت های مختلف از روغن های صنعتی به کار گیری میشود، که آشنایی با مهم ترین خواص فیزیکی و شیمیایی روغن صنعتی به ما کمک میکند، که بشناسیم این روغن ها دارنده خواص های گوناگونی میباشند. از جمله در عملیات های برشکاری و تراشکاری از این روغن ها استفاده میشود.
کاربرد دیگر روغن های صنعتی در دفاع از قطعاتی میباشد که بسیار زیاد در معرض سایش و یا این که آسیب قرار دارند.
همینطور در روانکاری تجهیزات خاص، عملیات حرارتی ،جابجایی نیرو در موتورها از قسمتی به قسمت دیگری و جابجایی حرارت از قطعات به اطراف و پایین آوردن دمای آن ها و … کاربرد دارد. در هرمورد از صنعت های ذکر شده در ابتدا در حالتی که از روغن صنعتی استعمال نگردد ممکن است سبب ساز آسیب های جدی و حیاتی به دستگاه ها بشود.
مراحل تهیه روغن های صنعتی
در فرایند تهیه روغن های صنعتی باید مراحل مختلفی را طی نمود .
هر کدام از این مراحل مکانیسم خاص خود را دارند و فعالیت و کارهای خاصی در هر کدام از مراحل بر روی مواد پایه انجام می شود .
پس از پایان فرایند تولید محصول و طی کردن همه مراحل ساخت فراورده بدست آمده وارد بازار می شود و آماده برای فروش خواهد شد .
در ادامه مراحل تهیه روغن های صنعتی را بیان خواهیم کرد :
مرحله اول:
در طی مرحله اول از تولید روغن های صنعتی ،در ابتدا نفت خام استخراج شده تقطیر می شود .
در این مرحله نفت خام باید دوبار تقطیر شود .
فرایند تقطیر در ابتدا در جو و سپس در خلا انجام می شود .
فراورده بدست آمده از این مرحله مایعی با دمای اشتعال و گرانروی ثابت می باشد .
مرحله دوم:
هدف از اجرای مرحله دوم از تولید روغن های صنعتی ،ایجاد ته مانده برج تقطیر می باشد .
جهت انجام این فرایند باید پروپان را به ماده بدست آمده از مرحله اول اضافه نمود .
افزودن پروپان در این مرحله به عنوان حلال می باشد .
مرحله سوم :
مرحله سوم یا مرحله جداسازی ترکیبات نامطلوب آروماتیکی می باشد.
طی این فرایند بوسیله روش های شیمیایی خاصی این مواد از ترکیب بدست آمده جدا می شود.
مرحله چهارم:
در طی این مرحله پارافین های سنگین جامد را با استفاده از روش های مانند انحلال و فیلتراسیون از ماده اصلی جدا کرده و خارج می نمایند.
مرحله نهایی:
در طی مرحله پایانی مواد افزودنی را به روغن پایه بدست آمده از مراحل قبلی اضافه می کنند و در نهایت روغن صنعتی حاصل می گردد .
یک روغن صنعتی خوب چه ویژگی هایی دارد ؟
پس از آشنا شدن با مراحل تولید روغن صنعتی و خصوصیات آن با ویژگی هایش آشنا شوید. همه صنایع همواره به دنبال استفاده از روغن های صنعتی خوب می باشند. یک روغن صنعتی خوب دارای ویژگی های فراوانی می باشد که آن را با سایر روغن های موجود در بازار متمایز می کند .
یکی از مهم ترین ویژگی های یک روغن صنعتی خوب استفاده از آن در صنایع بسیار کاربردی و مهم می باشد.
چند مورد دیگر از ویژگی های روغن های صنعتی خوب عبارتند از :
- جلوگیری از تنش و برخورد ضربه در ابزار آلات مختلف
- آسانی حرکت قطعات در خودروها و ماشین آلات
- پایین آمدن اصطکاک قطعات درگیر درکار
- محافظت از قطعات دستگاه های مورد استفاده در برابر خوردگی، سایش و زنگ زدگی
- افزایش طول عمر وسایل قطعات و دستگاه ها
- انتقال قدرت هیدرولیک
- کاهش مصرف انرژی در صنایع مختلف
- و …
دارا بودن مهر استاندارد کیفیت کالا نیز از دیگر ویژگی های یک روغن صنعتی خوب است . دارا بودن استاندارد کیفیت کالا سبب اطمینان خاطر استفاده کنندگان از آن می شود .
از مشهورترین و رایج ترین روغن های صنعتی، روغن موتورها می باشند که برند روغن موتور بهران هیدرولیک و بهران هیدرولیک بسیار پراستفاده می باشد .
سخن پایانی
همانطور که توضیح دادیم، روغن های صنعتی جزء جدایی ناپذیر کارگاه های صنعتی به حساب می آیند. زیرا دستگاه های قدیمی به روغن کاری احتیاج دارند. همچنین در تولید دستگاه های جدید از سیستم هیدرولیکی استفاده می شود. دستگاه هایی که روغن صنعتی از نان شب برای شان واجب تر است.