بررسی تفاوت های کمپرسور اسکرو بدون روغن و روغنی : امروزه و در صنایع و مشاغل مختلف از انواع کمپرسورها استفاده می‌شود و این سیستم‌ها از کاربردی‌ترین لوازم و ابزارهای صنعتی و غیر صنعتی به شمار می‌روند. کمپرسورها بر اساس پارامترها و فاکتورهای مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند که مهم‌ترین آنها شامل فشار مکش، دهش و ظرفیت کمپرسور، سرعت، تعداد مراحل کار، نوع موتور محرک، پاشش روغن و نحوه روغن‌کاری، عملکرد و نحوه کار هستند. کمپرسورهای اسکرو از نظر عملکرد زیر مجموعه کمپرسورهای روتاری بوده که نوعی از کمپرسورهای جابجایی مثبت هستند.
این کمپرسورها می‌توانند استفاده‌های صنعتی، غیر صنعتی و خانگی متعددی داشته باشند. کمپرسورهای اسکرو از نظر سیستم خنک‌کنندگی به دو دسته کمپرسورهای بدون روغن و کمپرسورهای روغنی تقسیم می‌شوند که هرکدام دارای ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی هستند و می‌توانند کاربردهای متعددی داشته باشند. در ادامه این مطلب که به همت تیم محتوای روغن سیتی تهیه شده است، به بررسی تفاوت های کمپرسور اسکرو بدون روغن و روغنی پرداخته خواهد شد.
کمپرسور اسکرو روغنی چیست؟
کمپرسور اسکرو روغنی یا اویل اینجکت یکی از انواع کمپرسور هوا می باشد که از روغن برای خنک کردن هوای فشرده، روانکاری روتورها، روانکاری پوسته و ممانعت از برگشت فشار استفاده می‌کند. فشار خروجی از واحد هواساز در این نوع از کمپرسورها حداقل باید ۴ بار باشد تا بتواند روغن را به داخل هواسازی سیرکوله کند.
به صورت کلی عملکرد کمپرسورهای اسکرو به این شکل است که هوا از اطراف دستگاه وارد بخش هواساز که شامل دو روتور مارپیچی است می‌شود. این روتورها همیشه در حال چرخش هستند و می‌توانند حجم هوای ورودی را به شدت کاهش بدهند و انرژی جنبشی آن را بالا ببرند و در نهایت آن را به مخزن ذخیره هوا انتقال دهند.
مزایای استفاده از کمپرسور اسکرو روغنی
کمپرسور Oil Inject یا روغنی کاربردهای متعددی دارد و استفاده از آن می‌تواند مزیت‌های متعددی داشته باشد که مهم‌ترین آنها به شرح زیر است:
- روغن‌کاری بیرینگ‌ها در این نوع کمپرسور اسکرو بسیار راحت است.
- با توجه به وجود روغن در واحد هواساز، روتورها همیشه با روغن در تماس هستند.
- در ایرند به دلیل پر کردن حجم‌های خالی از بازگشت هوا جلوگیری می‌شود.
- روتورها در این کمپرسورها در ابتدا و انتهای خود به‌وسیله بدنه آب‌بندی شده‌اند.
- مقدار زیادی از گرمای نهان هوای فشرده جذب می‌شود و باعث می‌شود که دما و حرارت هوا کمتر شود.
- این کمپرسورها میزان سروصدای کمتری در مقایسه با کمپرسورهای پیستونی دارند.
- با توجه به وجود روغن بین قطعات از اصطکاک روتورها جلوگیری می‌شود.
کمپرسور اسکرو بدون روغن (OIL FREE COMPRESSOR) :
کمپرسور بدون روغن یکی از انواع کمپرسورهای پیستونی است که در طراحی محفظه سیلندر و پیستون آن از روغن برای روانکاری استفاده نشده و بجای آن محفظه سیلندر قابل تعویض و رینگ پیستون پلیمری بکار رفته است. رینگ پیستون پلیمری باعث روان شدن حرکت پیستون در داخل سیلندر می شود و همچنین موجب کاهش قابل توجهی از صدای تولیدی کمپرسور خواهد شد. در داخل سیلندر این نوع کمپرسورها نوعی بوش قابل تعویض قرار داده شده که پیستون و رینگ پیستون در تماس مستقیم با این بوش می باشد و سطح صاف و صیقلی این بوش سیلندر مقدار زیادی از اصطکاک را کاهش داده و به همین جهت نیاز به روغن را برای روانکاری از بین می برد.
البته در مدت طولانی و استفاده مداوم رینگ پیستون و بوش داخل سیلندر خورده شده و نیاز به تعویض دارند که تعویض این قطعات براحتی و با هزینه ی اندکی قابل انجام است و حتی با چند آچار ساده و خریداری بوش سیلندر و رینگ پیستون در کارگاه یا منزل می توان قطعات قابل تعویض را تعویض کرد.
مراحل کارکرد کمپرسور بدون روغن :
کمپرسور بدون روغن هوای خارج را از طریق یک شیر وارد سیستم می‌کند. سپس هوا را از میکرو فیلتر مخصوص عبور می‌دهد تا از پاک بودن آن مطمئن شود.
به عبارت دیگر فیلتر باعث کاهش آلودگی هوای کمپرسور می‌شود. سپس شیر تخلیه باز می‌شود تا هوا را به محفظه پمپ هدایت کند.
با بسته شدن شیر تخلیه، کمپرسور شروع به کار می‌کند. هنگامی که کمپرسور در حال کار است و شما از هوای داخل مخزن استفاده می‌کنید، کمپرسور نمی‌تواند هوای بیشتری را در مخزن ذخیره کند. پس بهتر است اجازه دهید تا هوای داخل مخزن کاملا پر شود و بعد از خاموش شدن کمپرسور، با حداکثر فشار باد از کمپرسور استفاده کنید.
مزایا کمپرسور باد بدون روغن
امروزه در صنایع مختلف، کمپرسورهای بدون روغن را نسبت به نوع روغنی آن ترجیح می دهند که دلایلی مختلفی دارد:
-
کیفیت بهتر هوا
هوای ایجاد شده توسط این کمپرسورها به دلیل نبودن روغن، کیفیت بالاتری دارند و فاقد مشکلات بهداشتی و میکروبی هستند. به همین علت می توان در بسیاری از مشاغل حساس از جمله داروسازی و صنایع غذایی از این دستگاه ها استفاده کرد.
-
دوست‌دار محیط زیست
از دیگر مزایای این مدل کمپرسور، سازگاری آن با محیط زیست است. از آنجاییکه در ساختار این دستگاه از هیچ گونه آلاینده ای استفاده نشده است، می توان به راحتی از آن در هر جایی حتی در طبیعت استفاده کرد.
-
تعمیر و نگهداری آسان
در مدل های روغنی باید روغن دستگاه را در فواصل زمانی معین تعویض کرد. به همین دلیل کمپرسورهای روغنی نیاز به نگهداری و توجه بیش تری دارند. این اقدام علاوه بر زمان، به هزینه بیشتری نیز نیاز دارد. در حالی که در مدل های بدون روغن، نیازی به این کار نیست. البته لازم است بعد از هر بار استفاده، مخزن دستگاه به صورت کامل تخلیه شود چرا که این کار باعث افزایش طول عمر دستگاه می‌شود.
-
مصرف بهینه و هزینه کمتر
اگرچه هزینه اولیه خرید کمپرسورهای اویل فری بیش تر از هزینه خرید کمپرسورهای روغنی است. اما هزینه نگهداری و تعمیرات اجزای آن در طولانی مدت کمتر از کمپرسورهای روغنی خواهد بود.
بسیاری از مدل های بدون روغن مجهز به تنظیم کننده هایی هستند و برای کاربر این امکان را فراهم می کند تا در صورت نیاز از انرژی استفاده کند. این کار موجب مصرف بهینه و صرفه جویی در انرژی می‌شود.
-
راه اندازی سریع و آسان
کمپرسورهای روغنی نیاز به میزان آمپراژ بالا و یک سطح صاف برای شروع فعالیت دارند. برای مثال، اگر در یک روز زمستانی قصد استفاده از مدل روغنی کمپرسور را داشته باشید، به ناچار مجبور هستید مدت زمانی را صبر کنید تا دستگاه آماده شروع به کار شود. علت این امر، روغن موجود در دستگاه است که به دلیل غلیظ بودن، حرکت در سرما را دشوارتر می‌کند.
-
وزن کمتر
در مدل های Oil Free به دلیل عدم وجود روغن، وزن دستگاه کمپرسور باد کمتر است. در نتیجه جابجایی این دستگاه بسیار راحت تر از نوع روغنی است.
مهم‌ترین تفاوت های کمپرسور اسکرو بدون روغن و روغنی
همانطور که گفته شد مهم‌ترین و اصلی‌ترین تفاوت‌های کمپرسور اسکرو روغنی و بدون روغن در سیستم خنک‌سازی آنها است اما هر کدام از این کمپرسورها دارای ویژگی‌ها، قابلیت‌ها، مزایا و معایب خاص خود هستند. از جمله مهم‌ترین تفاوت های کمپرسور اسکرو بدون روغن و روغنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کمپرسور اسکرو روغنی از قدرت بالاتری برخوردارند و می‌توانند ۱۰ تا ۲۵ فوت مکعب هوا در دقیقه را تولید کنند و برای صنایع بزرگ کاربرد دارند درحالی‌که کمپرسور اسکرو بدون روغن قدرت کمتری دارد و حداکثر می‌تواند ۵ فوت مکعب هوا تولید نماید.
- کمپرسورهای اسکرو روغنی دارای فشار کاری بیشتری نسبت به کمپرسورهای اسکرو بدون روغن هستند.
- هزینه خرید اولیه کمپرسورهای اسکرو روغنی کمتر از کمپرسور بدون روغن است.
- طول عمر کمپرسور روغنی بسیار بیشتر از کمپرسورهای بدون روغن است چرا که روغن موجود در دستگاه باعث کاهش دمای قطعات مختلف و افزایش راندمان آنها و در نتیجه افزایش طول عمر آنها می‌شود.
- با توجه به آنکه کمپرسورهای روغنی دارای مخازن بزرگ‌تری هستند معمولاً حجم بیشتری داشته و حمل‌ونقل آنها سخت‌تر است به همین دلیل مناسب مشاغل کوچک نیستند.
- می‌توان از کمپرسورهای روغنی در شرایط سخت و دماهای بالا استفاده کرد درحالی‌که کمپرسورهای بدون روغن محدودیت‌های متعددی در شرایط سخت دارند.
- کمپرسور هوای روغنی صدای کمتری نسبت به مدل‌های بدون روغن تولید می‌کند.
- کمپرسورهای روغنی نیاز به رسیدگی و مراقبت بیشتری دارند و معمولاً هوای تولید شده توسط این دستگاه کیفیت کمتری دارد و ممکن است باعث آلودگی محیط نیز بشود.
- کمپرسور اسکرو بدون روغن زمان بیشتری برای انتقال هوای فشرده شده نیاز دارند درحالی‌که کمپرسور روغنی سریع‌تر این کار را انجام خواهد داد.
چرا اغلب صنایع کمپرسورهای بدون روغن را ترجیح می‌دهند ؟
همانطور که مشاهده نمودید، کمپرسورهای بدون روغن مزایا و برتری‌های فراوانی نسبت به کمپرسورهای روغنی دارند. بسیاری از صنایع از کمپرسورهای بدون روغن بهره فراوانی می‌برند.
همانطور که گفته شد کمپرسورهای بدون روغن، هوای فشرده عاری از ذرات روغن را به ما تحویل می‌دهند. هوای فشرده پاک برای تعداد کثیری از صنایع الزامی می‌باشد. از این صنایع می‌توان به صنایع دارویی، مواد غذایی، پزشکی، رنگ آمیزی، هوافضا و خیلی از صنایع دیگر اشاره کرد.
صنایع مختلف از چند جهت کمپرسورهای بدون روغن را ترجیح می‌دهند.
1 – هوای فشرده باکیفیت :
هوای فشرده‌ای که دارای کیفیت مناسبی نباشد می‌تواند مشکلات بهداشتی و میکروبی زیادی برای صنایع حساس مانند داروسازی و صنایع غذایی بوجود بیاورد. از آنجایی که بهداشت در چنین صنایعی حرف اول را می‌زند پس لازم است تا کیفیت هوای فشرده تا جای ممکن حفظ شود.
همچنین در صنایعی که از هوای فشرده برای کنترل دقیق استفاده می‌شود لازم است تا کیفیت هوای فشرده در بالاترین سطوح قرار داشته باشد. چرا که ذرات ریز روغن و سایر الاینده‌ها می‌تواند تاثیرات منفی در ابزارهای کنترلی بگذارد.
2 – زمان خاموشی و خرابی کمتر :
در خط تولیدهای 24 ساعته، ضروری است که کمپرسورها در تمام طول روز فعال باشند. این خطوط تولید نیاز مداوم به هوای فشرده دارند. پس خاموش کردن مکرر کمپرسورها برای تعویض روغن تاثیر منفی زیادی بر روی این صنایع دارد.در نتیجه این گروه از صنایع ترجیح می‌دهند تا از کمپرسورهایی استفاده کنند که نیاز کمتری به تعمیر و نگهداری داشته و خرابی‌های ناگهانی در آنها کمتر باشد. کمپرسورهای بدون روغن این دو ویژگی را با هم داشته و گزینه بسیار مناسبی برای صنایع 24 ساعته به حساب می‌آیند.
3 – ضریب اطمینان بالا در شرایط مختلف :
همانطور که پیش‌تر گفتیم، کمپرسورهای روغنی نیازمند سطحی صاف برای فعالیت صحیح هستند. این را هم متوجه شدید که دماهای پایین بر روی عملکرد کمپرسورهای روغنی تاثیر منفی زیادی دارد.
پس استفاده از کمپرسورهای روغنی برای صنایعی که با دماهای مختلفی سر و کار دارند، به هیچ وجه توصیه نمی‌شد. بخصوص اگر هوای فشرده در این صنایع کاربردهای حساسی داشته باشد. از این صنایع می‌توان به صنعت راه آهن اشاره کرد.
4 – حمل و نقل آسان :
در کمپرسورهای بدون روغن، سیستم روانکار و روغن وجود ندارد. در نتیجه این کمپرسورها وزن کمتری نسبت به کمپرسورهای روغنی داشته و برای حمل و نقل بسیار مناسب‌تر هستند.
