کاربرد روغن توربین چیست؟

روغن‌های صنعتی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که یکی از آن‌ها روغن توربین است. این روغن دارای خواص و ویژگی‌های خاص خود می‌باشد و با توجه به کاربرد روغن توربین ، می‌توان گفت که در هر دستگاهی قابل استفاده نمی‌باشد. روغن توربین انواع مختلفی دارد که هر کدام از آن‌ها با استفاده از یک فرمول منحصر به فرد ساخته شده که در طول عمر، کیفیت و کاربرد آن‌ها تاثیر گذار است. همچنین مقابله هر کدام از روغن‌ها با قطعات، واکنش‌های متفاوتی را در پی دارد، بنابراین در انتخاب روغن باید دقت کامل داشته باشید. در ادامه این مطلب از وبلاگ روغن ستی با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری درباره روغن توربین به دست آورید.

روغن توربین چیست؟

همانطور که از نام این روغن‌ها پیداست، برای توربین‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و در صنایع مختلفی مانند صنایع هوایی، دستگاه‌های صنعتی و دیگر صنایع کاربرد دارند. این روغن‌ها ساخته شده‌اند که برای زمان میان مدت تا بلند مدت قابل استفاده باشند. بر اساس آزمایشات راهنمای جامع روانکارهای توربین صنعتی که توسط شرکت صنایع شیمیایی افتون (Afton Chemical Corp) انجام شده است، در میان مکانیزم‌های مختلف که درون یک سیستم توربین وجود دارد، با شروع فرایندهای انجام کار، خیلی ساده قطعات تخریب می‌شوند و حرارت زیادی دستگاه را فرا می‌گیرد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که هیچ روغنی در دستگاه نباشد.

اصلی‌ترین مکانیزمی که می‌تواند باعث ایجاد خرابی‌های مختلف در درون یک توربین شود و همچنین روغن را نیز خراب کند، اکسیداسیون و تخریب حرارتی بالا است. مهندسان روانکاری، ترکیبی منحصر به فرد از روغن توربین احتراق با عملکرد بالا، روغن توربین سیکل ترکیبی، روغن توربینی بخار، روغن توربین برق و آب و روغن توربین سازگار با محیط زیست را ایجاد کرده‌اند که می‌توانند از دستگاه‌ها و توربین‌های تعمیر شده نیز محافظت کنند.

یک روغن توربین خوب چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

معمولاً روغن‌های توربین تحت شرایط دما و فشار زیاد کار  قرار می‌گیرند. برای اینکه این روانکار بتواند عملکرد مداوم توربین را تحت تأثیر خود قرار دهد باید چند خاصیت و ویژگی مهم داشته باشد:

داشتن ویسکوزیته مناسب

با توجه به نوع توربین اینکه توربین بزرگ باشد یا کوچک، ازنوع توربین‌های دریایی با گیربکس دنده ای باشد، نوع ویسکوزیته روغن متفاوت خواهد بود.

قابلیت جداسازی آب از روغن

از جمله مشکلات توربین که موجب تخریب آن می‌شود، تشکیل امولسیون آب در روغن است. به‌دلایل مختلفی همچون نشتی یا چگالش باید روانکار سریع قدرت جداسازی آب را از خود داشته باشد.

 جلوگیری از خوردگی

روانکار باید مانع از واکنش شیمیایی که به‌دلیل اکسیداسیون در روغن به‌وجود می‌آید شود که برای بعضی از فلزات خاص خورنده است.

جلوگیری از زنگ زدگی

زنگ زدگی واکنشی است که به‌دلیل وجود آب و هوا روی فلز یا فولاد ایجاد می‌شود. روانکار باید مانع از ایجاد چنین واکنش‌هایی در توربین شود. روغن باید قابلیت جداسازی هوا از روغن داشته و مانع از تشکیل امولسیون‌های روغن و هوا شود.

پایداری در ذخیره سازی طولانی مدت

روغن توربین باید عمر طولانی داشته باشد و در طولانی مدت خواص و ویژگی‌های خود را حفظ کند.

برای اینکه روغن توربین ویژگی و خواص گفته شده را داشته باشد، باید از روغن پایه مناسب و مواد افزودنی ویژه در آن استفاده شود. روغن پایه بخش عمده‌ای از ویژگی‌های این نوع روانکار بر عهده دارد که مواد افزودنی تقویت کننده آن خواهد بود. در ترکیب روغن توربین از ۳ درصد مواد افزودنی استفاده می‌شود.

دلایل اصلی تخریب روغن توربین

• اکسیداسیون

تمام روغن ها هنگام قرار گرفتن در معرض اکسیژن موجود در جو، در هنگام کار اکسید می شوند. و اکسیداسیون به مخزن محدود نمی شود زیرا هوا در روغن حل می شود. با افزایش درجه حرارت موجود در توربین ها، افزایش سرعت جریان و زمان کوتاه تر بودن مخزن، اکسیژن و روغن فرصت بیشتری برای تعامل دارند.

• تخریب حرارتی

روغن می تواند در معرض دمای یک توربین قرار گیرد که باعث تغییر شیمیایی روغن پایه و مولکول های افزودنی می شود. نتیجه این واکنش تشکیل موادی است که به راحتی در روغن حل نمی شوند. سپس مواد در سیستم روغن رسوب می کنند و باعث رسوب و در برخی موارد خرابی تجهیزات می شوند.

• آلودگی

روغن های توربین در معرض آلودگی های مختلفی مانند آب (به ویژه در توربین های بخار)، گرد و غبار و سایر مواد ورودی مانند مواد شیمیایی که شستشو می دهند. در حالی که هیچ یک از این ها نتیجه مستقیم تخریب روغن نیستند، اما اغلب به سایر موارد تخریب کمک می کنند. استفاده از فلزات، مانند آهن مس و سرب، واکنش اکسیداسیون را کاتالیز می کند. آب (به خصوص آب تصفیه شده از نظر شیمیایی) می تواند تأثیرات بسیار نامطلوبی بر روی توانایی پاشش کف و جدا شدن از آب داشته باشد.

• کم شدن مواد افزودنی

مواد افزودنی ضد اکسیدان هنگام انجام عملکرد خود مصرف می شوند. ضد عفونی کننده ها به ریختن آب در روغن کمک می کنند، اما اگر در معرض آلودگی زیاد آب قرار بگیرند، می توان دستگاه های پاک کننده آب را از بین برد.

• تست و آنالیز روغن

آزمایشگاه های تست روغن توربین به طور معمول نمونه های مشتری را برای تشخیص تخریب خصوصیات فیزیکی و شیمیایی روغن توربین، آلودگی، ذرات، فلزات و آب کنترل می کنند. در آزمایش های نظارت بر روان کننده، داده ها با یک روش مفید برای پیش بینی و جلوگیری از خرابی روغن کاری ناخواسته ی روغن توربین بررسی می شوند. جایگزینی به موقع روان کننده های توربین قدیمی، همراه با نگهداری توربین های مرتبط، ابزارهای موثری هستند که مشتری باید برای محافظت از سرمایه گذاری های خود در ماشین آلات گران قیمت توربین استفاده کند.

آزمایش روغن توربین

هنگامی که روغن توربین شروع به اکسید شدن می‌کند، مواد افزودنی به کار افتاده و مصرف مکمل‌های آنتی اکسیدانی روغن را آغاز می کنند. با پیشرفت اکسیداسیون‌، مواد افزودنی بیشتری فعال شده و بعد از مدتی شروع به ادغام شدن در اجسام جامد بزرگ می‌کنند. با گذشت زمان، این اجسام نامحلول به عنوان وارنیش در مناطق سرد سیستم توربین مانند شمع‌ها، مبدل‌های حرارتی و کنترل‌های هیدرولیکی قرار می‌گیرند.

مهندسان روانکاری برای اطمینان از اینکه روغن توربین ساخته شده در برابر اکسیداسیون مقاومت می‌کند و از ایجاد این مشکلات برای مشتریان خود جلوگیری می‌کند، یک تست وارنیش روغن توربین را بر روی روغن اجرا می‌کنند که نام آن آزمایش TOVT است. هدف از این آزمایش مطالعه رفتار اکسیداتیو روغن‌های توربین جدید در یک محیط اکسیداتیو شده است. آزمایش TOVT به گونه‌ای طراحی شد که نمونه‌ها در طول آزمایش برای ارزیابی وضعیت مایع تجزیه و تحلیل شوند.

اکسیداسیون روغن توربین

رنگ روغن‌های توربین می‌تواند بسیار متفاوت باشد. یکی از اولین نشانه‌های اکسیداسیون در روغن، تغییر رنگ است. با شروع تجزیه روغن‌ها، تغییرات رنگی چشمگیری به وجود می‌آید که با تجمع اکسیداسیون، تیره‌تر می‌شود. برای عمر بیشتر روان کننده‌ها، روغن‌های توربین با کیفیت‌های بالاتری از پالایش روغن پایه و افزایش سطح آنتی اکسیدان‌ها فرموله و عرضه شده‌اند. با این حال، این باعث ایجاد وارنیش و لجن در سیستم‌های توربین می‌شوند.

تعویض روغن توربین

از نمونه روغن و رسوبات موجود در توربین در فواصل منظم برای معاینه بصری و تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی استفاده کنید. برای تعیین عمیق تر عمر روغن در آینده، معاینات بصری روزانه معاینات آزمایشگاهی ماهانه را برای سیستم عمومی و شرایط روغن و معاینات آزمایشگاهی شش ماهه را توصیه می شود. با انجام این کار، شما می توانید شروع خرابی، آلودگی و سایر مشکلات را زود تشخیص داده و اقدامات اصلاحی را برای جلوگیری از خرابی غیرمنتظره و پر هزینه انجام دهید.

نگهداری روغن های توربین های صنعتی

روغن خود را تمیز نگه دارید – حفظ تمیزی روغن توربین برای به حداکثر رساندن تجهیزات و ماندگاری روان کننده مهم است. آلودگی ذرات، مخرب ترین آلاینده در روغن روانکاری، به طور قابل توجهی از عمر بلبرینگ ها و چرخ دنده ها نیز می کاهد. سیستم های توربین از چندین منبع در معرض آلودگی هستند و حتی اگر روغن تمیز باشد، رسوبات جمع می شوند. سیستم را مرتبا بازرسی کرده و سیستم فیلتراسیون را تا حداکثر کارایی خود حفظ کنید.

روغن خود را خشک نگه دارید – آلودگی آب دومین آلاینده مخرب در روغن روان کننده است و به دلیل طول عمر و ماندگاری باید در حداقل میزان آن حفظ شود آلودگی آب نه تنها باعث جابجایی فیلم روغن (در موارد آلودگی شدید) می شود، بلکه باعث ایجاد آن می شود. خرد شدن ترک سطح زیرین به دلیل “رادیکال های آزاد” هیدروژن که هنگام عبور از بین غلتک ها و مسیرهای مسابقه از مولکول های آب جدا می شوند. این ترک خوردگی میکرو (که به آن “تردی هیدروژن” نیز گفته می شود) با گذشت زمان و ایجاد حفره و سوراخ شدن پیشرفت می کند.

سخن پایانی

در این مطلب با شما کاربران گرامی همراه بودیم و سعی کردیم که اطلاعات را درباره روغن‌های توربین‌ مختلف در اختیارتان قرار دهیم. اگر قصد خرید این روغن‌ها را دارید، اما نمی‌دانید که خواص آن‌های چیست و یا در چه دستگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند، پیشنهاد می‌کنیم که از یک متخصص کمک بگیرید تا دچار اشتباه نشوید. هر روغن برای دستگاه خاصی به کار می‌رود و در صورت استفاده کردن از یک روغن متفرقه، مطمئن باشید که هزینه زیادی بر روی دستانتان قرار می‌گیرد.